Τα παιδιά του σωλήνα.

Τα παιδιά του σωλήνα. (Η «Παρθένα του Βαρβακείου». Αντιγράφουσα).———————————-

Η Παρθένα  του Βαρβακείου

Δεν ήταν Αγγελος!.

Αγγελική ήταν!

Πίσυνος στη γενετική

του χάρτινου δοκιμαστικού σωλήνα

έβγαλε τα μικρά διαβολάκια της

από τα απόκρυφα του σώματός της.

Και τα απόθεσε κατά έδρας.

Και έμεινε μετέωρη!

Καθώς δεν ταίριαζαν με κανένα

από τα απόκρυφα θέματα της Αγωγής.

Και έμεινε μετέωρη, σαν το στόμα της Καθηγήτριας

που επαναλάμβανε αμήχανα.

Μα, κύριε Διευθυντά!

Πού να βάλω τον άσσο:

Και εγώ γυναίκα είμαι!

ΑΤΥΧΗΜΑ

                                                             Α τ ύ χ η μ α.—————————-

Π

ροσοχή στις αντιδράσεις.Τα διαλύματα, τους ηλεκτρολύτες.Και το νερό απόλυτα καθαρό. Και γέμισε το εξώφυλλοκόκκινα και κίτρινα τριαντάφυλλα.Υδρογόνο, δύο. Οξυγόνο, ένα.

Δ

ύο και ένα κάνουν ένα.΄Ενα άδειο μπουκάλι κόκα-κόλα, που γέμισε με ταπωμένατα φύλλα του τελευταίου μαθήματος. 

Κ

αι έγινε το κακό,όταν ήλθε η διψασμένηκαι πάντα απρόσεχτη Μαρία.΄Ολη μέρα την τρέχαμε στα νοσοκομεία.

Κ

αι τώρα,τόλμα πάλι να ξαναπείςπόσο όμορφα μιλάει ο κ. Καθηγητήςκαι πως είμαστε όλοι ανεξαιρέτωςΕρασταί της Χημείας. Αθήνα, 5/11/1994

Η «Απελευθέρωση» του Ι. Ν. ΕΠΙΣΟΠΗΣ ΤΕΓΕΑΣ. ΔΗΜΟΣ ΤΕΓΕΑΣ

Η «Απελευθέρωση» του Ι. Ν. ΕΠΙΣΟΠΗΣ ΤΕΓΕΑΣΤο Υπουργείο και ο ΔΗΜΟΣ ΤΕΓΕΑΣ

                                                                                     ——————————–

Η αρχαιολογική αποκατάσταση του μνημείου είναι χρέος της Πολιτείας, αλλά η ιστορική αποκατάσταση και λειτουργία του είναι πρωτίστως χρέος της Δημοτικής Αρχής. Που πρέπει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να κάνει το οφειλόμενο Χρέος της προς τον Τόπο και τους ανθρώπους αυτού του Τόπου.Διότι ο σημερινός Δήμος είναι κληρονόμος του τέως Δήμου Τεγέας, στον οποίο ανήκε κατά κυριότητα και Διοίκηση ο Ναός της Παλαιο-Επισκοπής. Να δούμε όμως το νομικό πλαίσιο. 

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΑΡΙΘ.  3. ΝΑΥΠΛΙΟΝ,  10/22 Ιανουαρίου 1834.

Νόμος: Περί συστάσεως των Δήμων.

ΜΕΡΟΣ Δ΄Περί των πόρων των Δήμων προς εκπλήρωσιν των δημοτικών υποχρεώσεων.

Κεφάλαιον Α.  Περί της δημοτικής περιουσίας.

Αρθρο  20.Όλη η δημοτική περιουσία, μηδενός αυτής μέρους εξαιρουμένου, είναι ιδιοκτησία της ολομελείας των δημοτών.Εις την αυτήν κατηγορίαν υπάγεται και η περιουσία των κατά τόπον αγαθοεργών καταστημάτων, καθ’ όσον αύτη εις σιμμίκτους Δήμους δεν ανήκει αποκλειστικώς εις ιδιαιτέραν θρησκείαν.

ΜΕΡΟΣ Ζ΄Περί ενός εκάστου κλάδου της δημοτικής διοικήσεως.

……………………………………….

Κεφάλαιον Γ΄ Περί της διοικήσεως της περιουσίας των κατά τόπους αγαθοεργών Καταστημάτων.

Αρθρο 114.Η διοίκησις των τοπικών αγαθοεργών καταστημάτων τίθεται υπό την άμεσον διεύθυνσιν των δι’ ιδιαιτέρων διαταγμάτων σχηματισθησομένων επιτροπών, η δε διεύθυνσις των τοπικών διδακτικών καταστημάτων ανατίθεται εις τας συσταθησομένας τοπικάς εφορίας σχολείων.Δια την διοίκησιν των τοπικών εκκλησιαστικών καταστημάτων διορίζονται Εκκλησιαστικά Συμβούλια συνιστάμενα από τον Δήμαρχον, τον ανήκοντα Εφημέριον και δύο έως τέσσαρας Δημότας, διοριζομένους παρά του Δημοτικού Συμβουλίου.

Αρθρο 115

Όταν η έκτασις της ακινήτου περιουσίας ενός αγαθοεργού καταστήματος απαιτεί τον διορισμόν ιδιαιτέρου Οικονόμου, γίνεται η εκλογή αυτού κατά το άρθρο 50 αριθ. `12. Ο Οικονόμος υπάγεται εις την ανωτέραν διοικητικήν αρχήν του καταστήματος.  

Αριθμ. 33182                                                 

Εν Αθήναις την                        ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

24 Μαϊου 1900                        ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Προς: Τον Νομάρχην Αρκαδίας

            Η Επιτροπή του Τεγεατικού διά της αναφοράς αυτής υπ’  αριθμ. 216 της 17^ης Μαϊου ε. ε. εζητήσατο να ικανοποιηθεί οριστικώς το ζήτημα της Τύχης του παρά την Τεγέαν ανεγερθέντος υπό του Τεγεατικού Συνδέσμου ιερού Ναού της Παλαιάς Επισκοπής Αληθές ότι ο Δημοτικός Νόμος του άρθρου 20 αναγράφει ότι η περιουσία των κατά τόπους Αγαθοεργών Καταστημάτων θεωρείται ως καθόλου Δημοτική περιουσία.

            Αληθές επίσης ότι κατά το άρθρον 114 του ιδίου Νόμου η Διοίκησις των κατά τόπους Εκκλησιαστικών Καταστημάτων ανατίθεται εις Συμβούλιον αποτελούμενον εκ του Δημάρχου , του ανήκοντος εφημερίου και 2-4 δημοτών. 

            Εκ του γράμματος και πνεύματος των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται, ότι πάντες οι ενοριακοί Ναοί , αλλά μόνον οι ενοριακοί υπάγονται εις την Διοίκησιν

Εκκλησιαστικού Συμβουλίου εκλεγομένου κατά τα ανωτέρω. Ότι δε μόνον επί ενοριακού Ναού πραγματώνονται αι παρατεθείσαι διατάξεις συνάγεται καταδήλως και εκ του ότι ομιλούσι «περί του ανήκοντος εφημερίου» , τοιούτος δε δεν υπάρχει , ειμή μόνον …( σωζόμενον απόσπασμα στα Πρακτικά Γ.Σ. του  Τ.Σ.).

Και στο περιθώριο αναγράφονται τα εξής.

Αριθ.433..

ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Ο Νομάρχης Αρκαδίας

Δήμαρχον Τεγέας και Τεγεατικόν Σύνδεσμον

            Κοινοποιώ εν οπισθογράφω προς γνώσιν υμών και κατανόησιν την υπ’ αριθμ. 33182 απόφασιν Υπουργείου  των Εσωτερικών περί διοικήσεως του ιερού Ναού της Παλαιάς Επισκοπής.

Εν Τριπόλει τη …Ιουνίου 1900.

Ο Νομάρχης.

ΣΧΟΛΙΟ: Το έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών αναφέρεται συμβουλευτικά στο Νομάρχη Αρκαδίας για να γνωμοδοτήσει για τη διοίκηση του Δημοτικού ιδρύματος της Παλαιο-Επισκοπής. Ζητάει απόδειξη ότι ο Ναός δεν είναι ενοριακός. Στην πραγματικότητα, στην Παλαιο-Επισκοπή του 1700 (απογραφή Ενετών) υπηρετούν τέσσερις (4) ιερείς.Είναι κάτι παραπάνω από ενοριακός Ναός. Και όχι παρατημένο και αδέσποτο εξωκλήσι. Ο Νόμος είναι σαφής: «Η διοίκησις των τοπικών αγαθοεργών καταστημάτων τίθεται υπό την άμεσον διεύθυνσιν των δι’ ιδιαιτέρων διαταγμάτων σχηματισθησομένων επιτροπών».  Απέτυχε ο Τεγεατικός να πετύχει κάτι. Από την απάντηση της Νομαρχίας, Παρά τις προσπάθειες του σφετεριστή πλαστογράφου και φερόμενου ως ιδρυτή του Τεγεατικού Συνδέσμου Λ. Σβώλου Β. Διάταγμα δεν εκδόθηκε. Έμεινε όμως η ρετσινιά πως ο Ναός είναι κατασκεύασμα του Τεγεατικού Συμδέσμου με τεράστιες συνέπειες για την ανάπτυξη της περιοχής.

            Να δούμε την απάντηση του Νομάρχη, όπως τη διασώζει ο Ν. Αλαξόπουλος στην ανέκδοτη Ιστορία Του Τεγεατικού Συνδέσμου. Είναι του επόμενου έτους 1901.

Αριθ. Πρωτ. 10312

Ο Νομάρχης Αρκαδίας

Προς: Το Επί των Εσωτερικών Υπουργείον

Περί: Της Κυριότητος

Του εν Τεγέα Ναού της Παλαιάς Επισκοπής

Επί της υπ’ αριθ. 65194 π. έ. Διαταγής.

Προς εκτέλεσιν άνωθι Διαταγής εζήτησα αντίγραφα των συμβολαίων, δι’ ών ηγόρασε παρά των αδελφών Μασκαλέρη και του Γεωργίου Αριστοπούλου τον χώρον, ενώ έκειντο τα ερείπια του Ιερού Ναού της Παλ. Επισκοπής και τας πέριξ γαίας και υποβάλλω εννέα τον αριθμόν νομίμως κεκυρωμένα.            Προς δε εζήτησα να μοι υποβάλει και τα στοιχεία εκείνα, εξ ών να προκύπτει ασφαλώς, ότι ο περί ού πρόκειται Ναός ωκοδομήθη δαπάναις του Συλλόγου. Μετά της σχετικής δε από 11 Δεκεμβρίου αναφοράς του ο ενταύθα αντιπρόσωπος του Συνδέσμου μοι υπέβαλε τα επισυναπτόμενα έντυπα Καταστατικά, πίνακας διαχειρίσεως, λογοδοσίας του αυτού Συνδέσμου, εν αίς εμφαίνονται αί τε εργασίαι  και αι δαπάναι του Σωματείου διά την ανοικοδόμησιν του περί ού πρόκειται Ιερού Ναού.

            Τα στοιχεία ταύτα εβράδυνα να υποβάλω εις το Σόν Υπουργείον, όπως συλλέξω ιδιαιτέρως πληροφορίας περί του αντικειμένου της Διαταγής του Υπουργείου και του έργου καθόλου του Συλλόγου, τας οποίας ήδη συνηγορούσας απάσας υπέρ του κύρους και του ορθού της σχετικής υπ’ αριθ. 33182 από 24 Μαϊου παρελθόντος έτους αποφάσεως του Υπουργείου, ευρίσκομαι εις την ευχάριστον θέσιν να χορηγήσω αυτά.

            Και λέγω ευχάριστον θέσιν, διότι όντως ήθελεν είναι λυπηρόν, εάν τυχόν της ορθής νομικής βάσεως, ήν έθετο η εν λόγω απόφασις του Υπουργείου μη συναγούσης προς τα πράγματα, εθεωρείτο επάναγκες να παραδοθεί και το ωραίον αυτό μνημείον της Βυζαντινής τέχνης εις την αποξηραντικήν απόπνοιαν και την ουχί ευεργετικήν επίδρασιν της δημοτικής Διοικήσεως. Ευτυχώς είναι προφανές, ότι ο περί ού πρόκειται Ναός δεν είναι ενοριακός απέχων εις αρκετήν (sic) απόστασιν από παντός πέριξ συνοικισμού του Δήμου.

            Είναι αποδεδειγμένον, ότι ο χώρος, εφ’ ού κείται ούτος, ηγοράσθη από τον Σύνδεσμον, πιστούται, ότι ανεκαινίσθη ουχί τηλεγραφικώς και με την συνήθη ακαλαισθησίαν, ατεχνίαν και βαρβαρότητα των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων, αλλ’ επί τη βάσει του αρχαίου σχεδίου αυτού, τεχνικώς και καλαισθητικώς και με στοργήν ανθρώπων συναισθανομένων την εντολήν αυτών και συμβουλευομένων τους επαΐοντας και πρόκειται σήμερον το μόνον καθ’ όλην την Αρκαδίαν περικαλλές και αξιάγαστον μνημείον της Βυζαντινής χριστιανικής Τέχνης το οποίον εάν δεν εξηκολούθει σήμερον υφιστάμενος ο Σύνδεσμος, ίνα κατέχει και περισώζει αυτό, ή αν παύσει μίαν ημέραν υφιστάμενος, έδει να μεριμνήσει η σεβαστή Κυβέρνησις, όπως άλλως και ιδιορρύθμως διοικηθεί και ουχί διά των γνώσεων Εκκλησιαστικών Συμβουλίων, των οποίων είναι αμφίβολος η Διοίκησις και διαχείρισις, όσην διάθεσιν και αν έχει η Διοικητική αρχή και ο Δήμαρχος, δεν θα δυνηθεί άλλως να παρεμποδίσει αποτελεσματικώς.

            Το εν γένει έργον του Συνδέσμου είναι εξαίρετον, διότι είναι εκ των ολίγων Σωματείων, τα οποία ιδρυθέντα με τοπικόν έμβλημα έδειξαν σημεία πρακτικής προόδου και ωφελίμου δράσεως, ήτοι η σύστασις υπ’ αυτού και ευδοκίμησις του πέριξ Αγροκηπίου εγκυώνται και του Ναού τούτου, αναπόσπαστο μέρος αυτού, την καλήν συντήρησιν, την τελειοποίησιν και την επ’ αγαθώ χρησιμοποίησιν πάσης αυτού προόδου.

Εν Τριπόλει τη 8 Μαρτίου 1901

Ευπειθέστατος

Ο Νομάρχης

                                                                                            Χ. Παλαμάς

Σήμερα, το Βυζαντινό Μνημείο της Παλαιο-Επισκοπής, υπαγόμενο στην κυριότητα του Υπουργείου Πολιτισμού, αναστηλώνεται, αποκαθίσταται η αυθεντικότητά του και γίνεται φορέας ανάπτυξης. Αλλά σε αυτό θα επανέλθουμε.

                                                                         Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας

ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ 2007

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΤΕΓΕΑΣ

«ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ 2007»

Η πρόσκληση του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Ι. Ν. Ζωοδόχου Πηγής στον Αγιο Σώστη Τεγέας, την Πέμπτη 7.30 μ.μ. είναι για έναν Εσπερινό που παίρνει όμως πολλές διαστάσεις και νοήματα.

Γράφουμε όμως το σημείωμα αυτό και σαν φόρο τιμής στην προσφορά του Συνδέσμου Επιστημόνων Τεγέας, που τόσες φορές μας οδήγησε σε αυτό το «Ιερό Τέμενος», και που μπαίνει πια στην Τρίτη δεκαετία. Η εικοσαετία (1886-2006) ήταν τα εικοσάχρονά του που δεν τα γιορτάσαμε με τυμπανοκρουσίες. Μας φτάνει η σεμνότητα της προσφοράς Του..

            Όσοι ευτυχείς θα βρεθούν στην κορυφή του Λόφου του Αγίου Σώστη και του Κλαρίου Διός, στον Εσπερινό της Παραμονής της Ζωοδόχου Πηγής. πρέπει να θυμούνται πως εκεί κάποτε ο Θεός της Δικαιοσύνης μοίρασε στα παιδιά του Αρκάδα την Αρκαδία. Και από τα παιδιά του Αρκάδα πήγασε η αντίληψη μιας ανθρώπινης πόλης.  Ήταν τόσο βαθιά αυτή η πίστη για την Αρκαδία και το λαό της, ώστε κατοπινοί λαοί από την Ιταλία, την Αφρική, την Κρήτη και την Κύπρο, από την Ήπειρο, τη Μακεδονία, την Ιωνία και τον Πόντο να θεωρούν τον εαυτό τους κομμάτι αυτού του τόπου και των ανθρώπων αυτού του τόπου. Είναι αυτό που διατυπώνεται  περιεκτικά και με η συνθηματική φράση: «ΑΡΚΑΔΙΚΟ ΙΔΕΩΔΕΣ».

 Έτσι αυτός ο τόπος από κοινή Εστία των Αρκάδων μετασχηματίστηκε σε Κοινή Εστία των ανθρώπων όλου του κόσμου. Για αυτό την Πέμπτη το βράδυ, η παρουσία των ευλαβών προσκυνητών αυτού του τόπου σηματοδοτεί και την αναβίωση της φλόγας της Αρκαδικής Εστίας ως ανάγκης και του Σημερινού Κόσμου. Ενός κόσμου που ζητά ένα νέο νόημα σκύβοντας με ευλάβεια πάνω στις παλιές του Ρίζες.

Αυτό το νόημα είχε και το πέρασμα του Αρκαδικού Λαμπαδηδρόμου πριν τρία χρόνια (2004) από τις παρυφές της Ακρόπολης της Αρχαίας Τεγέας.  Ήταν σαν να μοίραζε την Ολυμπιακή Φλόγα με την Αρετή και Ευλογία του Κλαρίου Διός στους λαούς και των 5 Ηπείρων. Ήταν σαν να αναβίωνε ο Αρκαδικός Μύθος και ο Κλάριος Δίας καθισμένος στη δυτική πλαγιά, στον Υποκλάριο Λόφο (Κουρκουμπίτσα), να καμάρωνε την Παγκόσμια Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία. 

Όσοι βρεθούν σ’ αυτό το χώρο να θυμηθούν πως τιμούμε το θρίαμβο και την προσφορά της Πανανθρώπινης γυναίκας και μάνας, είτε στο πρόσωπο της Θεομήτορος που μετασχηματίζεται σε Πηγή Ζωής, είτε στο πρόσωπο της Τεγεάτισσας Μάνας, της Τεγεάτισσας ΜΑΡΠΗΣΣΑΣ, που μετουσιώνεται σε Πηγή ζωής και Ελευθερίας.

Έτσι αυτή η αναστάσιμη μέρα είναι μέρα μνήμης, αρετής και ευγνωμοσύνης. Γιατί γιορτάζονται τα διπλά ελευθέρια στο Ναό που χτίστηκε πριν από πολλούς αιώνες από τους ανθρώπους του μόχθου αυτού του τόπου. Και κάποιος ευλαβής Θηβαίος τον ανακαίνισε εκ βάθρων γύρω στα 1700 μ.Χ.  

Δίπλα στο Ναό το απλό αλλά επιβλητικό μνημείο της Μάρπησσας και των άλλων ηρωικών Τεγεατίδων που αγωνίστηκαν για τη λευτεριά της Τεγέας και της Αρκαδίας. Αψευδής μάρτυρας η χάλκινη ασπίδα της καρφωμένη στο μαρμάρινο μνημείο της όπως ήταν για χίλια τουλάχιστον χρόνια αφιερωμένη στο Ναό της Αλέας Αθηνάς. Για να θυμίζει πως αληθινή ζωή είναι η ζωή των ελευθέρων. Εκεί δίπλα από την Εστία είναι σαν να χορεύουν γύρω οι ιστορικές μνήμες μαζί με το χορό των Αρκαδικών Βουνών.

Το μήνυμα της ημέρας της Ζωοδόχου Πηγής είναι μια ευλογία και δοξολογία

για τη Θεομήτορα, που έγινε Πηγή Ζωής. Που όταν ανέβλυσε συνδυάστηκε με τη Σωτηρία του Κόσμου. Στο ίδιο πνεύμα της σημερινής μέρας δοξολογούμε και την Τεγεάτισσα Μάνα, που με τον αγώνα της χάρισε στον τόπο και στον κόσμο αυτού του τόπου μια καλύτερη ζωή. Τη ζωή των ελευθέρων ανθρώπων.

Για αυτό ο φετινός «Αρκαδικός Εσπερινός» είναι μνήμη και απότιση φόρου τιμής στα Αρκαδικά και Πανανθρώπινα Ελευθέρια. Ικεσία και δοξολογία μαζί. Αναφορά και υπόσχεση.

Δεξιά από την είσοδο είναι στημένο και το σεπτό μνημείο για να θυμίζει τη θυσία των 30 Πρωτομαρτύρων της Ελευθερίας που θυσιάστηκαν (Ιούλιος 1821) για την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς και θάφτηκαν ομαδικά με κοινή απόφαση Υψηλάντη-Κολοκοτρώνη. Είναι θαμμένοι ομαδικά. «Πολυάνδριο Ηρώον», θα το αποκαλούσαν οι Αρχαίοι Τεγεάτες.

Ο «ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ» περιμένει από τους δημάρχους ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ, ΤΕΓΕΑΣ, ΚΟΡΥΘΙΟΥ και Β. ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ να αρχίσουν τους εορτασμούς της Αλώσεως με τα «ΑΡΚΑΔΙΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» και με την επανάληψη του τελευταίου Εσπερινού των Πολιορκητών μια εβδομάδα πριν από τον επίσημο εορτασμό του Σεπτεμβρίου.

Ας ευχηθούμε του χρόνου τέτοια μέρα ο Λόφος του Αγίου Σώστη και του Κλαρίου Διός, της Παναγίας και της Μάρπησσας, να είναι πιο καλός, πιο όμορφος και πιο γνωστός. Με τη βοήθεια του ΔΗΜΟΥ ΤΕΓΕΑΣ και των κατοίκων του προνομιακού αυτού χωριού της Τεγέας και της Αρκαδίας. Γιατί αυτός ο τόπος δικαιούται μια καλύτερη μοίρα.

Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας.

Το Αρκαδικο Ιδεώδες των Βλάχων

Το Αρκαδικό Ιδεώδες των «Βλάχων»

Αυτοηδονιζόμενος Σάτυρος.

 

            Από αυτό το οροπέδιο, που δεσπόζει σε όλη την Πελοπόννησο, η Αρκαδία, με τις δύο πόλεις, την ΤΕΓΕΑ και τη ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ, που κλείνουν τα δυο μοναδικά στενά, έπρεπε να κυβερνάει την ηπειρωτική Ελλάδα. Αλλά τη στιγμή που θα έβγαινε από αυτή την επαρχία, αφού πρώτα υπήρξε τόσο μεγάλη στους μυθικούς χρόνους, στάθηκε τόσο αδύναμη στις πολιτικές εποχές, και δεν έκανε άλλο παρά να προσθέσει το βάρος της στη ζυγαριά του πιο δυνατού. Το ίδιο και στην ανθρωπότητα, η Ανατολή, όσο μεγάλη και ισχυρή φάνηκε στην αρχή των θρησκευτικών μύθων, δε συνέτεινε καθόλου στην πολιτική ζωή του ανθρώπινου γένους, και, όταν χρειάστηκε να δράσει, εξαφανίστηκε. Έτσι και στην Ελλάδα, οι λαοί που είναι  ξακουσμένοι στην ηρωική και τεχνοκρατούμενη περίοδο δίνουν τη θέση τους σε άλλους μόλις αρχίζουν οι διαμάχες της αριστοκρατίας και της δημοκρατίας. Κανένας από αυτούς δεν κράτησε μέσα στην ιστορία αυτά που είχε υποσχεθεί στο μύθο.

            Μόλις αρχίζει να υπάρχει μια Αθήνα τι γίνονται το ΑΡΓΟΣ των ΑΧΑΙΩΝ και οι ΘΗΒΕΣ των ΜΙΝΥΩΝ; Τι μεγάλο έχει βγει από την ΑΡΚΑΔΙΑ και την ΚΡΗΤΗ, όπου γεννήθηκαν τόσοι θεοί; Αλλού οι ΕΤΡΟΥΣΚΟΙ μάταια προετοιμάζονται για μια αργή θεοποίηση, δεν είναι αυτοί που θα δρέψουν τον καρπό της επικράτησης στην Ιταλία. Έτσι συμβαίνει με όλους.

            Είναι γιατί αυτούς τους λαούς τους συγκρατούσε ακόμα το πνεύμα των αρχαίων ιερατείων. Στα χριστιανικά έθνη, αυτά που είχαν κληρονομήσει πιο πολλά από τον καθολικισμό, όπως η ΙΣΠΑΝΙΑ, η ΙΤΑΛΙΑ, κατέβαλαν πολύ μεγαλύτερο μόχθο για να μπουν στη σύγχρονη ζωή. Το ίδιο και με τους Έλληνες. Οι ΑΡΚΑΔΕΣ, έθνος θρυλικό, κόπιασαν πολύ για να βγουν από τον ελληνικό Μεσαίωνα.

            Όταν η ΑΡΚΑΔΙΑ καυχιόταν ότι δεν είχε ποτέ κατακτηθεί, ομολογούσε ότι απέφευγε κάθε προοδευτική ιδέα. Αν προτιμούσε πάντοτε τα αγάλματα κλεισμένα κάτω από αναποδογυρισμένες πυραμίδες, μπορεί κανείς να βεβαιώσει ότι στην πολιτική δεν ανακατεύεται με περισσότερη ελευθερία από ό,τι στην τέχνη. Ποτέ δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί με αυτούς που την περιστοίχιζαν, και ήταν πάντοτε συνεχής έκπληξη για την Ελλάδα. Οι ΔΩΡΙΕΙΣ είχαν κιόλας δώσει στον ΑΠΟΛΛΩΝΑ τους την ανθρώπινη μορφή όταν οι ΑΡΚΑΔΕΣ λάτρευαν ακόμα τους ζωόμορφους ασιατικούς. Αντί να ενδιαφερθούν και να ενταχθούν στο ένα ή στο άλλο πολιτικό σύστημα που βρισκόταν σε δράση τριγύρω τους, αυτοί παρέμεναν προσκολλημένοι στην ΑΡΤΕΜΗ των δασών με το κεφάλι του λύκου, της αρκούδας, του ελαφιού και του αγριόχοιρου.

( Από το «οδοιπορικό του 1829»,  του EDGAR QUINET, Η Ελλάδα του 1830 και οι σχέσεις της με την αρχαιότητα. Εκδόθηκε στο Παρίσι το 1830).

ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ

«ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ»

ΚΕΙΜΕΝΑ: Π. ΔαλαμάγκαςΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ:

Μαρίζα Παπαδημητρίου-Παναγιώτης Δαλαμάγκας

«ΠΑΝ»: —–Ήρωας είναι ο ελεύθερος άνθρωπος που ξεχωρίζει για την αρετή και την ανδρεία του. 0ι άλλοι τον θαυμάζουν και τον μιμούνται. Πρόσωπα, που τα γνωρίζουμε στην ποίηση και την τέχνη της αρχαιότητας να ξεπερνούν τα ανθρώπινα όρια, καθώς έζησαν σε μια άλλη εποχή, βρίσκονται πάνω από μας και είναι αντικείμενο λατρείας.

            Λατρεύονται σε χώρους ιερούς, που τους συναντάμε και τους αναγνωρίζουμε με την ονομασία «ΗΡΩΑ», που οριοθετούνται και αφιερώνονται. Σαν τον ιερό πια αυτό χώρο που πατάμε σήμερα, που φέρει την ιερή ονομασία: «ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΡΚΑΔΩΝ ΗΡΩΩΝ». Μια πλατεία, ένα κομμάτι γης, ιερό τέμενος (από το τέμνω, κόβω) που μετασχηματίζεται σε ευλογία για την ιερή πια πόλη της ΓΛΥΦΑΔΑΣ.

«ΜΑΡ». —–Με το ίδιο σκεπτικό ο «ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ» αυτομάτως μεταφέρει την ιερότητα των προσώπων που αποκαλούμε ήρωες, στον απέραντο Αρκαδικό χώρο.  Και μετατρέπει την Αρκαδία σε «ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟΥ ΗΡΩΙΣΜΟΥ». Και ακολουθώντας το χρησμό και την προτροπή του Μαντείου των Δελφών «Δώσω σοι Αρκαδίην ποσσίκροτον ορχήσασθαι» (θα σου δώσω την Αρκαδία να χορέψεις χτυπώντας δυνατά τα πόδια στη γη), δεν ξέρεις  πότε θα χορέψεις το χορό της Ειρήνης και πότε το χορό του Πολέμου.

 «ΠΑΝ»: —– Όμως η μνήμη της σημερινής μέρας μας παραπέμπει στην ηρωική Μάχη του Βαλτετσίου, 12 και 13 Μαΐου 1821, που ως Αρετή Μνήμης την τιμάμε σήμερα,  δημότες και πολίτες της  Γλυφάδας. Για να μας ταξιδεύει σε ένα άλλο κόσμο και σε μια άλλη Αρκαδία, την «ΑΡΚΑΔΙΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ», όπου ποταμοί αιμάτων χαράσσουν τα βράχια για να ριζώσει το δένδρο της Λευτεριάς.

«ΜΑΡ»: —–.                         Η ΑΡΚΑΔΙΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ.

Το αίμα σκίζει

Τα Βουνά των Βράχων.

Ριζώνει η Λευτεριά.

Και συ!

Το ακούς σαν μουσική!

Δακρύζεις κι απορείς.

Είναι το Χαίρε! Των θνητών

Προς τους Αθάνατους.

«ΠΑΝ»::—–. Είναι το χαίρε των θνητών προς τους ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ.

Έτσι, με τους Αρκάδες των Ημιθέων,  υποδηλώνεται το πρώτο στοιχείο του Αρκαδικού Ηρωισμού από τα πανάρχαια χρόνια, που είναι η κατάκτηση της Αθανασίας ως «Γέρας, δηλαδή έπαθλο,  Ζωής. Και οι  Ήρωες  μετασχηματίζονται σε φύλακες προμάχους και υπερασπιστές του τόπου. Γι’ αυτό οι τάφοι τους, ατομικοί ή ομαδικοί, οριοθετούνταν στις πύλες των Αρκαδικών πόλεων, για να αποτελούν τους αιώνιους φύλακές τους.

«ΜΑΡ»—–. Ο «ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ» δε θέλει τους ήρωές του να αποχωρίζονται τον τόπο τους. Μπορεί η μοίρα να τους έφερε σε όλα τα μήκη και πλάτη του αρχαίου γνωστού κόσμου, αλλά κουβαλούσαν μαζί τους μια αληθινή Αρκαδία. Από τον Αγαπήνορα που οδήγησε τους 6.000 Αρκάδες στην Τροία και τη μακρινή Κύπρο, τον πατέρα του Αγκαίο που οδήγησε τους Αργοναύτες στην απεραντοσύνη των θαλασσών και θυσιάστηκε, υπηρετώντας το κοινό καλό, στο κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου, όπως αναπαραστάθηκε από το μεγάλο αρχιτέκτονα και γλύπτη Σκόπα στο Ανατολικό Αέτωμα του Ναού της Αλέας Αθηνάς.

«ΠΑΝ»: —–. Στο ίδιο αέτωμα η Τεγεάτισσα ηρωίδα Αταλάντη τονίζει τη διακριτή θέση της γυναίκας σε πράξεις ηρωισμού. Ξεχωρίζουμε την αδάμαστη παρθένα των Αρκαδικών βουνών Μάρπησσα που οδήγησε τις γυναίκες σε αποφασιστική νικηφόρα μάχη υπερασπιζόμενη τη λευτεριά της πατρίδας της Τεγέας και της Αρκαδίας.

«ΜΑΡ»: —–. Το «ΜΝΗΜΕΙΟ» ενός ήρωα δεν είναι σημείο θανάτου, αλλά μαρτυρία Αθανασίας. Όπως μπορεί να το τονίζει και εδώ μια απλή επιγραφή: «ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΡΚΑΔΩΝ ΗΡΩΩΝ».Που σημαίνει πως οι ήρωες υπάρχουν και ζουν, στο χώρο και στο χρόνο. Και για τους Αρκάδες οι ήρωες εξακολουθούσαν να ζουν στην Αρκαδία.

«ΠΑΝ»: —–. Θυμόμαστε στον περίφημο πίνακα του Λούβρου τους Αρκάδες Ποιμένες που προσπαθούν να κατανοήσουν την ομολογία του νεκρού ήρωα «ότι βρίσκεται και αυτός ανάμεσά τους, στην Αρκαδία (ET IN ARKADIA EGO SUM).          Αυτό το ξεκάθαρο μήνυμα δηλώνουν οι νεκροί ήρωες Αρκάδες των Θερμοπυλών. που πολέμησαν για ένα διπλό έπαθλο (Γέρας). Το βραβείο της Λευτεριάς για την Ελλάδα, και το βραβείο του θανάτου γι’ αυτούς, που τελικά, καθώς πέθαναν ελεύθεροι, τους οδηγεί στην Ελευθερία και την Αθανασία.

«ΜΑΡ»: —–.            ΓΕΡΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ

(Των εν Θερμοπύλαις Τεγεατών)

ΕΠΑΘΛΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

(Για τους Τεγεάτες που έπεσαν στις Θερμοπύλες)

«ΠΑΝ»: —–. Αγχιμαχητών Τεγεητών εσμέν οι παρά θίν’ αλός μαρνάμενοι

θανάτου γέρας έλαχον, Ελλάς δ’ Ελευθερίης.«ΜΑΡ»: —–. Από τους γενναίους Τεγεάτες είμαστε που μάχονται στήθος με στήθος

και που πολέμησαν δίπλα στη θάλασσα.

Κέρδισαν το βραβείο του θανάτου και η Ελλάδα τη Λευτεριά.

«ΠΑΝ»: —–. Αγε δη, ξείνε, κατά χώρην Τεγεητών ποσσίκροτον ορχήσασθαι,Ελευθερίη δ’ έξαρχος ηγείσθω.«ΜΑΡ»: —–. Αντε μπρος, ξένε, πήγαινε στη χώρα των Τεγεατών να χορέψεις

χτυπώντας δυνατά τα πόδια στη γη.

Και πρωτοχορευτής η Λευτεριά να σέρνει το χορό.

«ΠΑΝ»: —–. Ει δε κλέος ζωής αθανασίη, των ελευθέρων ουκ έστι θάνατος.«ΜΑΡ»: —–. Κι αν δόξα της ζωής είναι η αθανασία, για τους ελεύθερους                                                             θάνατος δεν υπάρχει.«ΠΑΝ»: —–. Καγώ γαρ ενθάδε κείμενος, τείσας τε χρέος ζωής, Αρκαδίη ειμίΠανί και Σιληνοίς συνορχούμενος.

«ΜΑΡ»: —–. Αφού κι εγώ, εδώ θαμμένος, στην Αρκαδία βρίσκομαι

χορεύοντας με τον Πάνα και με τους Σιληνούς.

«ΠΑΝ»: —–. Λαός γαρ κατά λάαν ορέων γίγνεται. Λαός απ’ τη γενιά του βράχου                      στα βράχια των βουνών ξαναγυρνά.

            Στον «ΑΡΚΑΔΙΚΟ ΗΡΩΙΣΜΟ» έχουμε τη μεταστροφή της χαράς της ζωής σε υπέρτατο αγώνα και αντίστροφα.

            Στην όμορφη κοιλάδα του Λούσιου ποταμού οι Αρκαδικές Νύμφες θα λούσουν το νεογέννητο Αρκαδικό Δία. Αλλά το ίδιο ποτάμι με τους μπαρουτόμυλους θα σκορπίσει τις βροντές του πολέμου στον υπέρτατο αγώνα του Έθνους. Είναι σαν το γαλήνιο καράβι του χαρούμενου ερωτικού θεού Διόνυσου, που μετατρέπεται σε μπουρλότο.

«ΜΑΡ» —–.               H ΑΡΚΑΔΙΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ«Λούσιος».Οι ράχες των βουνών σηκώθηκαν.Και τα πέτρινα δάχτυλα έδειξαν τον ουρανό. Κατέβηκε ο μικρός θεός της δικαιοσύνης.Να λουστεί στα νερά του. 

Κι όταν πάγωσε ο χρόνοςκαι μαρμάρωσε ο διάφανος καθρέφτης, Τότε το ματωμένο σπαθί της Λευτεριάς  πήρε φωτιά από τις μυλόπετρες των βράχων. 

«ΠΑΝ»: —–. Ο «ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ» νοείται και συνυπάρχει με το βασικό γνώρισμα των Αρκάδων που είναι ο «ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ» και η ΕΘΕΛΟΘΥΣΙΑ. Ο Αρκαδικός Θεός ΠΑΝΑΣ δηλώνει στον ημεροδρόμο Φειδιππίδη ότι θα πάει εθελοντής στο Μαραθώνα. Και πήγε! Ο Αρκαδικός Απόλλωνας είναι Επίκουρος, Επικούρειος. Οι επικεφαλής των Αρκάδων Τεγεάτες στις Πλαταιές ξεκινούν την επίθεση κατά των Περσών παρά τα αντίθετα σημάδια των θεών και των μάντεων. Και τα αλλάζουν. Ώστε να επιβεβαιωθεί η φράση «Αρκάδων ηγουμένων και θεοί έπονται».

«ΜΑΡ»:——  Παράδειγμα προς μίμηση ήταν οι 100 λογάδες, επίλεκτοι ήρωες Ορεσθάσιοι, Αρκάδες πολίτες μικρής πόλεως της Μεγαλοπολιτιδας, που θυσιάστηκαν αυτόκλητοι, με τη θέλησή τους, για την απελευθέρωση της Φιγαλίας. Γνώριζαν από τη ρήση του Μαντείου των Δελφών πως θα σκοτώνονταν και οι 100,  αλλά έσπευσαν να προλάβουν να γραφτούν πριν κλείσει ο κατάλογος των εθελοντών. Χαρακτηριστικό είναι το επίγραμμα πάνω στον ομαδικό τους τάφο, το «ΠΟΛΥΑΝΔΡΙΟ», όπου λατρεύονταν από τους Φιγαλείς με ετήσιες σπονδές (όπως μαρτυρεί και ο Παυσανίας).

«ΠΑΝ»:  —–.            ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ

Πολυάνδριον Ορεσθασίων μη θαύμαζε, ξείνε. Αρκάδες εσμέν.

Αυτόκλητοι γαρ θάνατον ελόντες Φιγαλεύσιν ελευθερίην έδομεν.

«ΜΑΡ»: —–      «ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ»

Το πολυάνδριο των Ορεσθασίων μη θαυμάζεις κι απορείς, ξένε.

Αρκάδες είμαστε.

Αφού το θάνατο μόνοι μας διαλέξαμε, στους Φιγαλείς δωρίσαμε τη λευτεριά.

«ΠΑΝ»: —–. Αυτόκλητος, με τη συναίσθηση του ιστορικού χρέους να υπηρετήσει το Έθνος και την Πατρίδα, φτάνει στη Μάνη, στις 6 Ιανουαρίου 1821, ο Λευτερωτής του Μοριά και της Τριπολιτσάς Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ακολουθώντας τα γεγονότα της Μεσσηνίας θα φτάσει στην Αρκαδία για να εφαρμόσει το μεγαλοφυές σχέδιό του, την κατάληψη της Τριπολιτσάς, του στρατηγικού κέντρου της τουρκικής αντίστασης.

             Οργανώνει διαδοχικά τα ελληνικά στρατόπεδα των επαναστατών. Ανάμεσά τους και το στρατόπεδο του Βαλτετσίου, που διαλύθηκε από τουρκική επίθεση στις 24 Απριλίου 1821, γιατί δεν υπήρξε επαρκής στήριξη από τα άλλα ελληνικά στρατόπεδα της Αρκαδίας. 

«ΜΑΡ»: —–. Από την άλλη μεριά, στις 6 Μαΐου, μπαίνει θριαμβευτικά στην Τρίπολη με ισχυρές δυνάμεις ο Κεχαγιάμπεης,  αποφασισμένος να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση. Στις 10 Μαΐου ο Κολοκοτρώνης αποφασίζει την επανασύσταση του στρατοπέδου του Βαλτετσίου με αρχηγό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Στο δισταγμό των Καπεταναίων  απαντά με την παροιμιώδη  φράση: «Εσείς κλειστήτε και εγώ σας έρχομαι μεντάτι. Σας παίρνω στο λαιμό μου». Προβλέπει και επιλέγει εκεί να γίνει η αποφασιστική μάχη του αγώνα. 

            Το Βαλτέτσι οχυρώνεται στο χώρο της Εκκλησίας και λίγων σπιτιών. Αλλά η στρατηγική οχύρωση γίνεται στα περιμετρικά υψώματα με τρεις προμαχώνες. Τον κεντρικό Ανατολικό (που τον υπερασπίζονται οι Κυριακούλης και Ηλίας Μαυρομιχάλης), το Βορειοανατολικό και το Δυτικό ( όπου διακρίθηκε ο γερο Μητροπέτροβας).

«ΠΑΝ»: —–. Οι Τούρκοι επιτίθενται στις 12 Μαΐου με πέντε σώματα στρατού. Το πρώτο και ισχυρότερο, με αρχηγό τον Τρουπή,  ξεκινάει από την Τρίπολη πριν τα ξημερώματα και κατευθύνεται προς Β. του Βαλτετσίου για να εμποδίσει ενισχύσεις από τα στρατόπεδα Χρυσοβιτσίου και Πιάνας και συντρίψει τους αμυνόμενους στον Ανατολικό και Βορειοανατολικό προμαχώνα.  Ένα δεύτερο σώμα ακολουθεί σε λίγο για να στηρίζει το πρώτο. Ένα τρίτο με δυνάμεις ιππικού θα κινηθεί νοτιότερα και αριστερά για να επιτεθεί τελικά στο δυτικό προμαχώνα που τον υπερασπίστηκε με ηρωισμό ο Μητροπέτροβας. Ένα τέταρτο τουρκικό σώμα στο νοτιότερα υψώματα, θα εμπόδιζε ενισχύσεις Ελλήνων από το στρατόπεδο των Βερβαίνων και την ενδεχόμενη, όπως υπολόγιζαν, υποχώρηση των αμυνόμενων στο Βαλτέτσι. Ένα πέμπτο τουρκικό σώμα 3.000 ανδρών με πολεμοφόδια και κανόνια, θα ενίσχυε την επίθεση στον κεντρικό προμαχώνα των Μανιατών, όπου αμύνθηκαν ηρωικά οι Μαυρομιχαλαίοι.

«ΜΑΡ» —–. Από τους Έλληνες πρώτος φθάνει στο Βαλτέτσι ο Κολοκοτρώνης με τα στρατεύματα του Χρυσοβιτσίου. Με καθυστέρηση 4 ωρών ο Πλαπούτας με τα στρατεύματα της Πιάνας. Είναι αυτός που θα προκαλέσει τη μεγαλύτερη φθορά στους Τούρκους κατά την άτακτη φυγή τους την επόμενη μέρα (300 νεκροί και 500 τραυματίες).

Ο Κολοκοτρώνης προφταίνει να καταλάβει ένα ύψωμα βορειότερα και επιτίθεται στα νότα των Τούρκων ανακουφίζοντας τους αμυνόμενους. Διασώζεται η φράση «Βαστάτε! Έρχεται ο Κολοκοτρώνης» καθώς το βράδυ ανέβηκε στο ύψωμα που το λένε «Βουνό του Κολοκοτρώνη» και φώναξε ενθαρρύνοντας με τη βροντώδη φωνή του: «Έρχεται ο Κολοκοτρώνης με 10.000, έρχεται και ο Πετρόμπεης με όλους τους Μανιάτες. Βαστάτε!».

Τη νύχτα θα διασπάσει τον κλοιό  των Τούρκων φέρνοντας τροφές και πολεμοφόδια στους αμυνόμενους.

Τα πρώτα τμήματα του στρατοπέδου των Βερβαίνων θα φτάσουν στο Βαλτέτσι αργά τα μεσάνυχτα. Τα δεύτερα τη χαραυγή Τα τρίτα με το Νικηταρά θα φανούν την ημέρα στις 13 Μαΐου στο ανοιχτό πεδίο της λίμνης Τάκας. Η εμφάνισή τους θα προκαλέσει το φόβο περικύκλωσης και την άτακτη φυγή των Τούρκων.

«ΠΑΝ» —– Η Μάχη του Βαλτετσίου, μια τέλεια επιτελικά οργανωμένη μάχη, αποτελεί δείγμα της στρατηγικής ευφυΐας του Κολοκοτρώνη. Εκεί, για πρώτη φορά οι Έλληνες εμφανίστηκαν άρτια οργανωμένοι, και είναι μια από τις λαμπρότερες  νίκες της Ελληνικής Επανάστασης. Η αναφορά του Κολοκοτρώνη στα Απομνημονεύματά του τονίζει τη μεγάλη σημασία της με τη φράση: « Ήτον η ελευθερία της Πατρίδος».

            Η αποθέωση ενός θνητού στην αρχαιότητα γινόταν με την ανάβαση στο Βουνό των Θεών, τον Όλυμπο.  Όταν όμως η Πατρίδα ευγνωμονούσα έστησε στο Λιμποβίσι, το λίκνο ηρώων της γενιάς του Κολοκοτρώνη, που εγκαινιάστηκε την Κυριακή,26 Ιουλίου 1992, το  ίδιο βράδυ ο Αρκαδικός ήρωας των εθνικών αγώνων δε μένει φύλακας του πατρικού σπιτιού του. Στο σκοτάδι της νύχτας ακολουθεί τη μοίρα των Αρκάδων Ηρώων που θέλουν να γίνουν οδηγοί του ιστορικού μας χρέους.

«ΜΑΡ»:———————     ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ(Η  αποθέωση ενός θνητού) Η νύχτα  πέρασε αθόρυβααπό  πόρτες και παράθυρα.Ακούστηκαν αργά τα  βήματα του Φύλακακαι ο κρότος  από το κλείσιμοτης σιδερένιας καγκελόπορτας. 

Ήταν το άνοιγμα της ιστορίας. Ο αργός βηματισμός αραίωνε.Έγινε καλπασμός αλόγου, που χάθηκεστις Λαγκαδιές και τ’ Αρκουδορέματα. 

Ο αντίλαλος πια ήταν καθαρός.«Βαστάτε! ‘Έρχεται ο Κολοκοτρώνης».Και ’μεις στα ταμπούρια του Βαλτετσιούαντιμετωπίζουμε τις ορδές του Κεχαγιάμπεηπου επιτίθενται πια σε κάθε κατεύθυνση.  Ο χρόνος αυτού του διήμερου είναι αιώνιος.Σαν τις Ημέρες της Δημιουργίας.«Και είπεν ο Θεός…Ημέρα πρώτη.Είπεν…Ημέρα δεύτερη». Η ιστορία όμως πλάθεται στα δικά μας χέρια.Το Λιμποβίσι δεν είναι τραγούδι.Είναι Χρέος.

«ΠΑΝ»: Σαν το Χρέος που η πόλη και οι πολίτες της Γλυφάδας προσφέρουν σήμερα στους Ήρωες της Αρκαδίας αλλά και το δικό μας να δώσουμε την ταυτότητα του «ΑΡΚΑΔΙΚΟΥ ΗΡΩΙΣΜΟΥ». Που επιγραμματικά με το «ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ», όλοι Αρκάδες είμαστε,  περνάει το μήνυμα της αγάπης, της φιλίας και της συναδέλφωσης των λαών.

ΑΓΚΑΙΟΣ

Αναζητώντας τον Αγκαίο της Αρκαδίας.Στα βουνά και στις θάλασσες. ΑΓΚΑΙΟΣ 
 

Ο Παυσανίας και η Αρκαδία.

Ο Παυσανίας διαπραγματευόμενος το κεφάλαιο Αρκαδία με τις προκαταλήψεις που είχε, διαπίστωσε πως αυτός  ο τόπος του άλλαξε τον τρόπο του σκέπτεσθαι. Γιατί τελικά συμβίβασε το δικό του πολιτισμό με τον πολιτισμό της Αρκαδίας. Δηλώνει ότι έφυγε σοφότερος. Συνέβη αυτό που αποκαλούμε αμφίδρομη πολιτισμική μεταφορά (transculturation).

Είχε τα ίδια χαρακτηριστικά η πορεία του Αγκαίου από την Αρκαδία στη Σάμο; Πώς μεταμορφώνεται στα διάφορα περιβάλλοντα; Ή, πώς τον σκιαγραφούν οι άνθρωποι κάθε τόπου;

Ο Αγκαίος του Ε. Σταματιάδη και των Αρκάδων

Ο πρόεδρος της Εταιρείας Αρκαδικών Γραμμάτων και Τεχνών μου ζήτησε να σχολιάσω το κείμενο «Ιστορία της νήσου Σάμου» του Επαμ. Σταματιάδη. Το σχόλιό μου είναι απλό. Ένας πολύ καλός για το 1862 ερευνητής παραθέτει κριτικά (δεν τις αναλύει) συγκρουόμενες πηγές, πηγές που στασιάζουν μεταξύ τους. Και κάνει αυτό που λέει ο Σόλωνας; «Όταν η πόλις στασιάζει πηγαίνεις υποχρεωτικά με το μέρος της μιας ή της άλλης παράταξης».Και ο Σταματιάδης πηγαίνει με το μέρος του Ροχατίου, που υποστηρίζει πως όταν μιλάμε για Αγκαίο ως ιστορικό πρόσωπο, μιλάμε για τον Αγκαίο της Τεγέας.

Και εδώ όμως εκφράζει απλώς άποψη, όχι γνώμη.

Δεν παραθέτει επιχειρήματα ούτε και αποδείξεις ή τεκμήρια

Στηρίζεται μόνο στα γνωρίσματα της προσωπικότητας του Αγκαίου.

«ίστωρ (γνώστης) τυγχάνων ημέν ναυτηλίης ηδ’ Αρεως . .» 

Γνώριζε καλά με προσωπική εμπειρία από ναυτικά και πόλεμο. Αλλά και εκεί που επεκτείνεται για να εκφράζει τεκμηριωμένη γνώμη, φτάνει στην απαράδεκτη για τα δεδομένα της Αρκαδίας διαπίστωση. 

·  Γιατί διατυπώνει την άποψη, αναζητώντας το ιστορικό υπόβαθρο του μύθου, ότι

δεν υπήρχε κάπρος, αλλά ένας άγριος ληστής που για τη σκληρότητά του τον έλεγαν αγριογούρουνο.

• Με αυτόν συγκρούστηκε ο Αγκαίος και σκοτώθηκε. …
• …Λες και στο κυνήγι δε σκοτώνονται οι άνθρωποι μέχρι τις μέρες μας.
• Για τους Αρκάδες,και ολόκληρη την αυτοκρατορική Ρώμη,ο συγκεκριμένος

κάπρος δεν είναι μύθος, αλλά γεγονός που βρίσκεται στο πρωτότυπο ιστορικό κείμενο (από το ρήμα κείμαι) του ανατολικού αετώματος του Ναού της Αλέας Αθηνάς, στην Τεγέα.

·        Ένα σύμπλεγμα 15 μορφών που αναπτύσσεται γύρω από το άγριο ζώο και

τον Αγκαίο, την Αταλάντη και τον Έχεμο.

Ακόμα στο σηκό του Ναού υπάρχουν οι αποδείξεις ενός τεκμηριωμένου ιστορικά γεγονότος, της θήρας του Καλυδωνίου Κάπρου και του θανάτου του Αγκαίου.

Το δέρμα, αλλά και τα τεράστια δόντια του θηρίου, που θα τα πάρει πολύ αργότερα σαν έπαθλο για να τα φέρει στην κοσμοκράτειρα Ρώμη ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αύγουστος.

Μικροϊστορία και Μακροϊστορία

·        Ευρύτερα όμως το θεματικό κέντρο της σημερινής εκδήλωσης μπορεί να

είναι η Τοπική Ιστορία δύο χώρων, της Αρκαδίας και της Σάμου.

·        Που μπορούμε και πρέπει να τους δούμε να λειτουργούν διαλεκτικά, με τις

διαφορές και τις ιδιαιτερότητές τους.

Στον ευρύτερο αρκαδικό χώρο τα Αρκαδικά φύλα βρίσκονται μεταξύ τους σε μια χαλαρή ένωση, ώστε η τοπική ιστορία της Αρκαδίας να παίρνει τα χαρακτηριστικά περισσότερο ανθρωπογεωγραφίας παρά τοπικής ιστορίας. Ενώ δε συμβαίνει το ίδιο με τη Σάμο. Που μπορεί να γράψει και να περιγράψει τη δική της ιστορία. Γιατί μπορεί να απομονωθεί και να οριοθετηθεί στα όρια ενός νησιού. Αυτό έκανε ο επικός ποιητής της Σάμου Άσιος. Κινείται συστηματικά στη σφαίρα του μύθου και της ιστορίας, στην οποία εντάσσει και τον Αγκαίο. Ο Ασιος αποτελεί βασική πηγή για τον Παυσανία, από τον οποίο αντλεί στοιχεία, όταν ασχολείται με την ιστορία και τον αποικισμό της περιοχής της Σάμου.

Η ιστορία κινείται με δύο όρους και σε δύο όρια, του χώρου και του χρόνου. Τα οποία δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε στη σημερινή μας έρευνα. Τα όρια του χώρου για την Αρκαδία κινούνται με τα χαρακτηριστικά της ιστορικής διακύμανσης.

·        Ο Αρκαδικός χώρος είναι ένας μεγάλος ζωντανός οργανισμός που στα όρια

του ιστορικού χρόνου διαρκώς διαμελίζεται και συρρικνώνεται, ώστε στα χρόνια που οριστικοποιείται το σχήμα των ομηρικών επών (8^ος αι.) να διαμορφώνεται η αντίληψη πως αυτή η χώρα είναι απομονωμένη, μακριά από τους δρόμους επικοινωνίας, που είναι η θάλασσα. Που στην ελληνική γλώσσα παίρνει την έννοια του πόρου, του περάσματος. Δηλαδή η θάλασσα δεν κλείνει δρόμους, αλλά ανοίγει.

·        Προβληματιζόμενοι κάτω από το πρίσμα μιας ιστορίας των πολιτισμών, η

τοπική ιστορία κατά κάποιον τρόπο είναι μια μικροϊστορία με περιορισμένους γεωγραφικούς ορίζοντες. Δεν μπορεί ιστορικά να θεμελιωθεί η έννοια της βίαιης επαφής πολιτιστικών στοιχείων των Αρκάδων με μικρασιατικούς πληθυσμούς που βρίσκονται γύρω από το Μαίανδρο ποταμό. Η παρουσία τους θα συντελεστεί με την απλή επικοινωνία ανθρώπων και την ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών.

Ιστορικός Χρόνος και Οικονομία.

·        Αν δούμε το δεύτερο στοιχείο της ιστορικής έρευνας που είναι ο χρόνος τότε

θα πρέπει να ξεκινήσουμε από μια συμβατή χρονολογία που είναι το 1200 π.Χ.

·        Προσδιορίζεται από τα ομηρικά έπη και τον τρωικό πόλεμο, άλωση της

Τροίας. Και λέμε συμβατή, γιατί υπάρχει σήμερα και η τάση να φτάσουμε την άλωση της Τροίας στα 1250 π. Χ.

·        Ακόμα και οι παλιότερες ρίζες των ΟΡΦΙΚΩΝ, που τα σωζόμενα

«Αργοναυτικά» τους αναφέρονται σε Αργοναυτική εκστρατεία και Αγκαίο, φτάνουν στα 1600 π.Χ. (Κων. Χασάπης:Τα Ορφικά.). Αλλά και εδώ εμφανίζεται ο Αγκαίος της Πλευρώνας, ένας Αγκαίος Ορφικός. Οι γνώσεις του για τις ουράνιες πορείες των άστρων και τις κινήσεις των πλανητών δε χρησιμοποιούνται για τη ναυτιλία, αλλά για τη συμπαθή στους ορφικούς αστρολογία. Αντίθετα ο πρώτος κυβερνήτης του Μεγάλου και Γρήγορου (αργός = ταχύς) καραβιού, της Αργώς, ο Τίφυς, ήξερε να κατευθύνει το πλοίο με πολυμήχανη τέχνη στις άγριες και ορμητικές θύελλες (Ορφικά, Αργοναυτικά 125).

·        Αλλά ο αντικαταστάτης του Αγκαίος έχει την ομολογία όλων ότι είναι

έμπειρος στα ναυτικά και υπερείχε χάρη στις γνώσεις του. Αλλά αυτό δεν έχει προδηλωθεί, προοικονομηθεί. Λείπει η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ του έργου, που είναι χαρακτηριστικό των μεγάλων δημιουργών.

·        Αντίθετα ο Απολλώνιος ο Ρόδιος στα μακροσκελέστατα ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ

του (τέσσερα βιβλία Α:1362, Β:1285, Γ:1407 και Δ:1781. Σύνολο: 5.835 εξάμετροι στίχοι) εξοικονομεί το πλαίσιο της αφήγησής του.

·        Στη θέση του Β΄ κυβερνήτη της Αργώς και στο κρίσιμο σημείο των

εξελίξεων που είναι ο βίαιος θάνατος του κυβερνήτη από άγριο κάπρο, τότε τοποθετεί στο τιμόνι του πλοίου το μυθικό Αγκαίο της Σάμου, γιο του Ποσειδώνα. Για να κατέχει, σύμφωνα με τις αρχές της οικονομίας κειμένου, ναυτικά και πολεμική τέχνη.

·        Αλλά άλλο λογοτεχνικό κείμενο και άλλο ιστορική αλήθεια.

·        Αλλά και σε ένα καλά οργανωμένο μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα οι

ήρωες απομακρύνονται με άλογα (που δεν είχαν προοικονομηθεί), γιατί απλούστατα έπρεπε να φύγουν βιαστικά, τρέχοντας και υπηρετώντας μια άλλη ευρύτερη οικονομία της ιστορία της.

·        Όπως οι Τεγεάτες και ο Τεγεατικός κάμπος των αρχών του 6^ου αιώνα π.Χ.

φημίζονταν για τον «εγκρυφία», σιταρένιο ψωμί ψημένο μέσα στη χόβολη, οι ίδιοι διατηρούν και στον 5^ο αι. την ανύπαρκτη ιδιότητα του τροφοσυλλέκτη

( βαλανηφάγου) για να τονίσουν τη σημασία της ήττας (αρχές 6^ου αι. π.Χ.)  της τέλεια οργανωμένης Σπαρτιατικής φάλαγγας, από ανοργάνωτους αλλά πολύ γενναίους Αρκάδες πολεμιστές

·        Μια άλλη σταθερή χρονική αφετηρία είναι το 1650 π.Χ. (αλλά και αυτή

μεταβαλλόμενη, γιατί λίγα χρόνια πριν ήταν 1500  π.Χ.).

·        Τεκμηριώνεται με τη «Μινωική» έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας, που

προκαλεί πολλαπλές αντιδράσεις πολιτικής και πολιτισμικής ακμής και παρακμής γύρω από τον ευρύτερο Αιγαιακό χώρο και γενικότερα τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Άλλαξε το ρεύμα της ιστορίας και του πολιτισμού.

·        Μια τοπική ιστορία που γίνεται μακροϊστορία.

·        Το τοπικό παγκόσμιο, για την εποχή εκείνη γεγονός, που πρέπει να το

δούμε με μεγαλύτερη ευρύτητα ως προς τα αποτελέσματά του.

·        Από τη λατινική λέξη insula προέρχεται στη λατινογενή ιταλική γλώσσα η

λέξη isola (νησί) και το ρήμα isolare (απομονώνω) και isolamentο (απομονωτισμός) και παρόμοιες εκφράσεις.

·        Σε μας η έννοια του απομονωτισμού για την Αρκαδία ( καλλιεργείται ήδη

από τα ομηρικά χρόνια) μας δυσκολεύει να δούμε την εξάπλωση ανθρώπων και ιδεών σε καθαρά ιστορική βάση, στις διαστάσεις και το βαθμό που να προσεγγίζουν την ιστορική αλήθεια.

·        Στην Αρκαδία δε δημιουργήθηκε ποτέ η μεγάλη και δυνατή πόλη που θα

επιβάλει τη δική της ιδεολογία. Δεν υπήρξαν οι μεγάλοι εκπρόσωποι του πνεύματος και της τέχνης, που θα οργάνωναν σε καταληπτό σχήμα και τρόπο το δικό τους κόσμο. Πίστη και παραδόσεις στην Αρκαδία δεν γίνονται ποτέ τύπος. Είναι «τρόπος ζωής». Και τη ζωή του Αγκαίου πρέπει να τη δούμε ως «δράση ζωής».

·        Στην ιστορική τους διαδρομή οι Αρκάδες είναι ένας ειρηνικός πελασγικός

λαός ( γενικά η αρχαιότητά τους δεν αμφισβητείται),ή και μινυακός. όπως φαίνεται καθαρά από την Αρκαδική μινυακή αμφικτιονία της Τριφυλίας.

·        Ένα σύνολο μικρών φυλών ή ανθρώπων που ο συγχρωτισμός τους

δημιουργεί μια χαλαρή εθνική συνείδηση. Έχουν βουνά και λαγκάδια. Αλλά δεν έχουν τη μεγάλη πεδιάδα. Μόνο πολλούς μικρούς ζωτικούς χώρους, όπου όμως ξεχωρίζουν το οκτώσχημο τεγεατικό – μαντινειακό πεδίο και η λεκάνη της μετέπειτα Μεγαλοπόλεως. 

Οι Αρκάδες του Αγαπήνορα στην Κύπρο

·        Επικοινωνούν σίγουρα με τον Αργολικό κόλπο και το μεγάλο Μυκηναϊκό

ναύσταθμο από όπου, για τον Τρωικό πόλεμο, πήραν 60 καράβια. Στην Ιλιάδα (1.68 ) χαρακτηρίζονται «άνδρες αγχιμαχηταί,(γενναίοι άνδρες που πολεμάνε στήθος με στήθος) πολλέες (μέγα πλήθος, γιατί είναι πάνω από 6.000), «επιστάμενοι πολεμίζειν» (που ξέρουν να πολεμάνε). Κινούνται «αυτερέτες» (οι ίδιοι είναι κυβερνήτες και κωπηλάτες) με τα ξένα αυτά καράβια.

·        Μπορούν να ταξιδεύουν τη νύχτα και στο πέλαγος, γιατί ο ουρανός(

πλανήτες, πολικός αστέρας, μικρή και μεγάλη άρκτος) είναι πολύ φιλικός. Σχεδόν δικός τους.

·        Αυτό το αυστηρά στρατιωτικό και καλά οργανωμένο σώμα Αρκάδων με

αρχηγό το γιο του Αγκαίου Αγαπήνορα αποβιβάζεται και εγκαθίσταται στην Κύπρο. “Manu belli”, θα λέγαμε, ως πολεμιστές άποικοι. Ανεξάρτητα αν δε μαρτυρείται (αφού οι άλλες εκτός Ομήρου πηγές που έχουμε κρίνονται ανεπαρκείς)  η χρήση όπλων.

·        Δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε το αναμφισβήτητο γεγονός, ότι αυτοί

που φτάνουν στην Κύπρο με το γιο του Αγκαίου Αγαπήνορα, είναι

·        «ανέρες αγχιμαχηταί»

·         «επιστάμενοι πολεμίζειν».

·        Ζουν ειρηνικά με τους ντόπιους και ανταλλάσσουν πολιτισμικά αγαθά με

την πατρίδα τους.

• Σχέσεις εκμετάλλευσης και εμπορίας χαλκού. Υλικά και πνευματικά αγαθά

που επιβιώνουν στην κοινή ελληνοκυπριακή γλώσσα και διάλεκτο. Ναός και λατρεία της Αφροδίτης.

• Γνωστό παράδειγμα το δώρο της Λαοδίκης στο ιερό της Αλέας στη  μεγάλη

της πατρίδα, όπως η ίδια επιγράφει, την Τεγέα της Αρκαδίας.

• Επικοινωνούν και με το Ιόνιο Πέλαγος, αλλά εδώ θα χρειαστούμε τη βοήθεια

του Αγακαίου. Ενός ήρωα που διακρίνεται για τη μεγάλη του σωματική δύναμη.

Αγκαίος,Πολεμιστής και ταξιδευτής.Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΡΕΙΑ.

 Αν ο ήρωας Ορέστης κατά την πίστη των Τεγεατών και τη μαρτυρία του

Ηροδότου ( μέσα του 5^ου αιώνα  π.Χ.) είναι 7πηχυς, τότε ο Αγκαίος είναι ένας ήρωας ηρακλείων διαστάσεων.

• Ο Αγκαίος έγινε το σύμβολο του γενναίου Αρκάδα πολεμιστή με το

πρωτόγονο όπλο του, το τσεκούρι, τον αμφίστομο πέλεκυ των βαλανηφάγων Αρκάδων και προγόνων του. Και το δέρμα της μεγάλης μαιναλίας άρκτου. Το έπαθλο κάποιου ή κάποιων νεανικών άθλων του.

ΛΥΚΑΙΟΝ

• Πολύ νωρίς θα πήγε στο ιερό βουνό του θεού που σχετίστηκε με το λύκο, το

Λύκαιον Όρος του Λυκαίου Διός. Αν αυτό ταυτίζεται(όπως πιστεύεται) με το βουνό που φέρει το όνομά του, Αγκαίον,  τότε ο Αγκαίος από το Αγκαίον Όρος έβλεπε όλο το δυτικό κομμάτι της πατρίδας του από το Νέδα μέχρι τον Αλφειό ποταμό. Και στη συνέχεια το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου Πελάγους.

·        Αυτός ο τόπος ανάμεσα στα δύο ποτάμια είχε το όνομα Τριφυλία. ·        ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ

• Μετρούσε τις γενιές του πριν απ’ αυτόν. Πατέρας του ήταν ο Λυκούργος και

παππούς του ο Αλεός.

• Γνώρισε από ιστορίες του πατέρα του πως ο τόπος της Τεγέας κληρώθηκε από

το Δία στον πατέρα του Αλεού, τον Αφείδαντα, και για αυτό την Τεγέα την ονόμαζαν Αφειδάντιο κλήρο.

• Ήξερε την ιερή ακρόπολη της Τεγέας όπου βρισκόταν ο βωμός του Κλαρίου

Διός, γιατί εκεί  κλήρωσε (μοίρασε) την Αρκαδία ο Ζευς στα παιδιά του Αρκάδα.

Μινυακή Αμφικτυονία

• Ήξερε ακόμα πως αδελφός του Αφείδαντα και γιος του Αρκάδα ήταν ο

Τρίφυλος από τον οποίο  όλο αυτό το μέρος της Αρκαδίας με τις έξι μινυακές πόλεις ονομάστηκε Τριφυλία.

• Και αυτή η εξάπολη αποτελούσε τη μινυακή αμφικτυονία.
• Από τους Μίνυες θα γίνει ο Μεγάλος Αθλος που λέγεται

«ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ».Στα βουνά της Αρκαδίας

·        Του Αγκαίου του άρεσε το κυνήγι και η περιπέτεια του βουνού και της

θάλασσας. Οι Τεγεάτες έλεγαν Πέλαγος το κομμάτι που χώριζε την Τεγέα από τη Μαντινεία, που ήταν πυκνό δάσος με θεόρατες βελανιδιές.

·        Μπορούσε να ταξιδεύει τη νύχτα στα απέραντα δάση της Αρκαδίας

κοιτάζοντας τον ουρανό και τον αστερισμό της Μικρής και Μεγάλης Άρκτου στον οποίο αποθέωσε ο Δίας την Καλλιστώ, τη μητέρα του Αρκάδα.

·        Έτσι θα μπορούσε να κυβερνήσει αργότερα στην Αργοναυτική

Εκστρατεία το μεγάλο καράβι, την Αργώ, που είχε πενήντα κωπηλάτες.

·        Γιατί είχε δυο γνωρίσματα, τη δύναμη και τη γνώση.

Στη Σάμο της Τριφυλίας

·        Ο Αγκαίος όταν έφτασε στην παραλία γνώρισε το οχυρό ύψωμα που το

έλεγαν Σαμικό και την πόλη Σάμο.

·        Πήγε δίπλα στο άλσος με τις αγριελιές που ήταν το ιερό του Σαμίου

Ποσειδώνος. Εκεί συνήρχετο η αμφικτιονία των έξι πόλεων των μινυών της Τριφυλίας.

·        Τα ονόματά τους: Λέπρεον, Μάκιστον, Φρίξας, Πύργος, Έπιον και

Νούδιον.

·        Την επιμέλεια του ιερού είχαν οι Μακίστιοι, οι αρχηγοί των γενών από

 την ομώνυμη πόλη της αμφικτιονίας.  Κι αυτό γιατί ήταν η πιο παλιά και ιερή, αφού ο ήρωας ιδρυτής της ήταν ο Μακιστεύς ή Μηκιστεύς, γιος του γενάρχη των Αρκάδων (και όχι μόνον) Λυκάονα.

·        Αυτοί εξήγγελλον την ονομαζόμενη  «Σάμειον εκεχειρίαν» κατά τους

Ολυμπιακούς αγώνες (Στράβ. VIII, 34.3).  

Οι απαρχές του «Πτωτοαρκαδικού» Ιστορικού Κύκλου.

·        Η Αρκαδία των δύο Θαλασσών οριοθετείται από δύο σημαντικά

ευρήματα που δίνουν μια άλλη διάσταση στον ιστορικό κύκλο της 3^ης χιλιετίας π.Χ. Στη Λέρνη (Μύλους) του Αργολικού Κόλπου αποκαλύφτηκαν οι μαρτυρίες ενός Αρκαδικού Επινείου που πρέπει να συνδέεται με τις μεταλλουργικές εγκαταστάσεις των Αγιωγίτικων Κορυθίου (Ενός εκ των 9 δήμων της Τεγέας των ιστορικών χρόνων). Στη Λέρνη δε βρέθηκαν μόνο τα δείγματα και οι μαρτυρίες ύπαρξης και εμπορίας μεταλλευτικών προϊόντων. Το μνημειακό επιβλητικό αρχιτεκτονικό εύρημα ήταν η αποκάλυψη ενός κυκλικού οικοδομήματος διαμέτρου 19 μέτρων. Έτσι έχουμε το Ανατολικό όριο του Πρωτοαρκαδικού Χώρου και το χρονικό σημείο των 2.500 χρόνων π.Χ.

·        Ας φέρουμε στη μνήμη μας και την «εξαφάνιση» της Κυνουρίας από μια

διαρκή διαμάχη 100 ετών των Δωριέων Αργολίδος και Λακωνίας.

·        Στη Βόρεια πλευρά του Αλφειού(Ολυμπία) κατά την ανασκαφική έρευνα

των Γερμανών αποκαλύφτηκε το επιβλητικών διαστάσεων κυκλικό οικοδόμημα διαμέτρου 27 μ. Μπορεί να μαρτυρεί την ύπαρξη ενός ηρωικού-λατρευτικού τύμβου, παρά το ότι   δε βρέθηκαν αποδείξεις ταφής. Βρίσκεται όμως ακριβώς στη θέση του «Πελοπίου».της Ολυμπίας που σηματοδοτεί μια μνημειακή ιστορική  αναφορά για την Πελοπόννησο και την ιστορία της. Χρονολογείται στα 2500 π.χ. και μας δίνει ένα, κατά κάποιο τρόπο, οριακό σημείο του Αρκαδικού Ιστορικού Κύκλου και Κόσμου.

·        Και τώρα ανοίγει για τον Αγκαίο ο δρόμος για Ιόνιο και Αιγαίο Πέλαγος.

 Ο Αγκαίος στη Σάμο του Ιονίου (Κεφαλληνία).

·        Ο περιπετειώδης και ανήσυχος Αγκαίος φτάνει με Αρκάδες αποίκους στη

Σάμη της Κεφαλληνίας.

·        Το νησί ο Όμηρος το ονομάζει Σάμο.

·        Εκεί τον θεωρούν παιδί του Δία για την αρετή και το μεγαλείο της ψυχής

του, όπως σχολιάζει ο Ιάμβλιχος. Αλλά το Μαντείο των Δελφών του λέει πως πήγε σε λάθος τόπο. Αντί για τη Σάμη της Κεφαλονιάς του λέει να πάει στη Σάμο με τα πλούσια εδάφη (Μελάμφυλλο την έλεγαν). Και ιδού ο Χρησμός:

Ο ΧΡΗΣΜΟΣ του Μαντείου

·        Αγκαί’ , ειναλίαν νήσον Σάμην αντί Σάμης σε

οικίζειν κέλομαι. Φυλλίς δ’ ονομάζεται αύτη.

·        Δηλαδή:«Αγκαίε, το νησί που είναι μεσοπέλαγα, Σάμο αντί Σάμη,

να αποικίσεις. Φυλλίς είναι το όνομά του.

Στη Σάμο της Ιωνίας

·        Ο Αγκαίος συγκεντρώνει αποίκους από την Κεφαλληνία, την Αρκαδία,

Αθήνα, Επίδαυρο και Χαλκίδα.

·        Η παρουσία τους τεκμηριώνεται από τις διαφορετικές θρησκευτικές και

λατρευτικές συνήθειες που κουβαλάνε μαζί τους.

·        Και το όνομα του ίδιου του Βασιλιά πια Αγκαίου προέρχεται από τη ρίζα

αγκ-, αγχ-, και την κατάληξη –αιος. Και συγγενεύει με τη Χεταϊκή λέξη Αχχιγιάβα, που σημαίνει αχαιός (Εγκ. Λεξικό Ελευθερουδάκη 1926).

·        Ακόμα αν το Αργός του Αργο-ναύτη το απομακρύνουμε από τη συνήθη

μυθική ερμηνεία, θα φτάσουμε στη λέξη αργός και άργος της Αργολίδας. Και πλησιάζουμε πολύ κοντά στις ρίζες (ακ-αγ-αγκ-) του Αρκαδικού Αγκαίου.

Ο Μετασχηματισμός

·        Η Σαμιώτικη παράδοση τον αναγνωρίζει και τον παρουσιάζει σαν τον

άνδρα που ήλθε από τη θάλασσα και επομένως τον θεωρεί παιδί του Ποσειδώνα,

·        Τα ποτάμια και οι κρήνες τους είναι παιδιά του ωκεανού.

·        Ο Αγκαίος θα ζευγαρώσει με τη Σαμία, την κόρη του Μαιάνδρου (οι

ποταμοί ήταν προσωποποιημένοι θεοί).

• Είναι η τοπική επένδυση της ιστορίας, κάτι πολύ φυσικό για τόσο πρώιμη και τα ελληνικά δεδομένα περίοδο.

Ο Αμπελουργός της Τεγέας

·        Στην Τεγέα της Αρκαδίας σώζεται η παράδοση του Αμπελουργού, που

κινημένος από πλεονεξία διαπράττει ύβρη.

·        Καταστρέφει την αιωνόβια δρυ, που ζει στην κορφή του Βορείου Όρους.

Και στο κορμί της ζει η νύφη Ερατώ, γυναίκα του Αρκάδα και μάνα των Αρκάδων.

·        Κόβει τον κορμό του δένδρου, αλλά τα βαγένια που φτιάχνει απ’ αυτό

καταστρέφουν όλη τη σοδιά του.

·        Χάνονται οι βρύσες και τα δένδρα και ο τόπος κατάντησε ανεμόδαρτο από

το βοριά βουνό.

·        Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει στην ερμηνεία του θέματός μας.

ΤΕΓΕΑ-ΣΑΜΟΣ:Συγκρίσεις.

·        Γιατί στην εύφορη Σάμο, που τον Αγκαίο τον κάνουν καλό

αμπελοκαλλιεργητή,  παρουσιάζουν παραλλαγμένη την ιστορία του θανάτου του από τον κάπρο.

·        Στη Σάμο η φιλοσοφία τους είναι να δείξουν πως ο άνθρωπος δεν μπορεί

να ξεφύγει τη μοίρα που τον κυνηγάει, ακόμα και την τελευταία στιγμή. («πολλά μεταξύ πέλει κύλικος και χείλεος άκρου»).

·        Και περιγράφουν τον αντιηρωικό θάνατό του που συμβαίνει στο αμπέλι

του Αγκαίου.

·        Αντίθετα οι Αρκάδες δεν ακολουθούν, κυνηγάνε τη μοίρα τους με ένα

αίσθημα κοινωνικού χρέους. 

·        Στο περίφημο αέτωμα της Τεγέας ο Αγκαίος πεθαίνει ενώ αγωνίζεται για

το κοινό καλό.

·        Ένας γνήσιος επίκουρος Αρκάς εκφράζει το Αρκαδικό Ιδεώδες του

εθελοντισμού και εθελοθυσίας, ενώ στη Σάμο απλώς φροντίζει το βιός του.

Επικοινωνία και άνθρωποι.

·        Για να οριοθετήσουμε την ιστορία και γνωρίσουμε καλύτερα το ιστορικό

γίγνεσθαι της περιόδου καταφεύγουμε στις δραστηριότητες των Μυκηναίων στις θαλάσσιες διαδρομές της Μεσογείου, που σχετίζονταν με την εξάπλωση του εμπορίου των Μυκηνών.

·        Οι διαδρομές αυτές μεταξύ 1400 π.Χ. και 1200 π. Χ. (3^η α και β

Υστεροελλαδική) κατευθύνονταν κυρίως προς την Αίγυπτο, τη Συρία, την Παλαιστίνη, την Ιταλική Χερσόνησο και τη Σικελία. Και οι ανοιχτές θάλασσες προϋποθέτουν πολλούς ανθρώπους και μεγάλα καράβια.

·        Είναι ο ιστορικός μίτος που δημιουργεί το όχημα που σχηματοποιείται στη

μοργή ‘trade and colonization”, εμπόριο και απoικισμός. Για τους Αρκάδες ήταν πάντα μια ειρηνική αμφίδρομη πολιτισμική επίδραση (transculturation), υλικών και πολιτιστικών αγαθών. 

·        Και οι Μινύες της Αργοναυτικής εκστρατείας είναι ελληνικά φύλα

απλωμένα στην Ελλάδα.

·        Ακόμα οι Αρκαδία εξάγει το πολυτιμότερο αγαθό της, ανθρώπους. Αλλά

ανθρώπους πολεμιστές και παλικάρια.

Τα Μεγάλα καράβια της Θήρας

·        Τι σχέση μπορεί να έχουν οι Αρκάδες, που καταλαμβάνουν όλη σχεδόν

την Πελοπόννησο, με τα μεγάλα καράβια των τοιχογραφιών της Θήρας;

·        Ή τι μπορούμε να πούμε για τους Αρκάδες «βιομήχανους» και εμπόρους

που επεξεργάζονται το μέταλλο την τρίτη χιλιετία π.Χ.;

·        Αλλά αυτό είναι ενθαρρυντικό και προκλητικό για άλλες προσεγγίσεις.

Και όχι για την πλευρά του δικού μου θέματος που πρέπει για λόγους οικονομίας να προσεγγίσω.

Ιστορικές Μαρτυρίες

·        Έτσι έχουμε τις μαρτυρίες του Ηροδότου, αλλά και πλάγιες ενδείξεις για

την παρουσία των Αρκάδων γύρω από το Μαίανδρο ποταμό σε Μίλητο, Πριήνη και Έφεσο, πριν από τις γνωστές οργανωμένες μεταναστεύσεις της Ιωνίας.

·        Όλα αυτά αποτελούν τον ιστορικό μίτο πάνω στον οποίο υφαίνεται η

ιστορική μοίρα του Αγκαίου . Που είναι και μοίρα των Αρκάδων, αλλά και γενικά της Αρκαδίας που διώχνει τα καλύτερα παιδιά της.

·        Και η τελευταία μπορεί να πει το ομηρικό που λέει η Θέτιδα, που θρηνεί

ένα ζωντανό. Γιατί γνώριζε πως γέννησε ένα παλικάρι, τον Αχιλλέα, που θα σκοτωθεί (οίμοι, δυσαριστοτόκεια!, αλίμονο η πικρολεβεντομάνα!). 

·        Πικρολεβεντομάνα η Αρκαδία που γεννά παλικάρια για να χαθούν στα

τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

ΙΣΤΟΡΙΑ-ΜΥΘΟΣ-ΛΟΓΟΣ-ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ

·        Από το ακτή στην Ιωνία έχουμε το όνομα Ακταίος, όπως και πιθανόν το

αρκαδικό άγκος (φαράγγι) να μας θυμίζει το Αγκαίος και το Αγκαίον όρος.. Αλλά καλύτερα να δούμε την πορεία του ανθρώπου από το μύθο στην ιστορία, από το μύθο στο λόγο. Που μας πηγαίνει στον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο που τονίζει εμφατικά: Και δι’ ην αιτίην εγένοντο. Ιστορία είναι η αναζήτηση της λογικής ακολουθίας των γεγονότων σε σχέση αιτίου και αιτιατού. Αλλά πόσο εύκολο είναι να γίνει αυτό για σημαντικά πρόσωπα του απομακρυσμένου παρελθόντος;

·        Αλλά και ο άνθρωπος ως πρόσωπο, ως πνευματικά εξελισσόμενη ύπαρξη,

περνάει από το μύθο στο λόγο, από το μύθο στην ιστορία.

·        Και αυτό γίνεται στην ηλικία της τρίτης προς την τέταρτη τάξη του

Δημοτικού Σχολείου. Γι’ αυτό η διδασκαλία της ιστορίας αρχίζει στην τέταρτη τάξη.

·        Υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο. Ο άνθρωπος πρώτα

εκφράστηκε σε ποιητικό και μετά σε μη ποιητικό λόγο.

·        Συγκρίνοντας μύθο και λόγο και τις παραμέτρους που εκφράζονται, θα

δούμε ως κοινό σημείο τη «συνειρμική διανόηση» που λειτουργεί και στο σύγχρονο ποιητικό λόγο. Εικόνες, έννοιες και λέξεις που μοιάζουν μεταξύ τους συντάσσονται σαν να αποτελούν μια λογική ακολουθία. Και υπάρχει η απόλυτη ελευθερία της σκέψης, αρκεί να συμφωνεί με αυτή την ακολουθία.

·        Ο Υπερρεαλισμός της ζωής και του κόσμου.

Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

·        Αναζητώντας την παιδαγωγική διάσταση του θέματος θα διαπιστώσουμε

πως μέσα από το μύθο, με τη σωστή χρήση του μύθου, μπορεί ο μαθητής να μάθει την ποιητική χρήση της γλώσσας. Να κατακτήσει τη γλώσσα. Και επειδή γλώσσα και διανόηση πάνε μαζί, να κατακτήσει την ελευθερία της σκέψης.

·        Κρατάμε τον Αγκαίο και τον φέρνουμε δίπλα στον ποιητικό λόγο του

 Εμπειρίκου.

(ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ).

·        Η ποίηση είναι ανάπτυξη στίλβοντος ποδηλάτου. Μέσα της·        όλοι μεγαλώνουμε. Οι δρόμοι είναι λευκοί. Τα άνθη μιλούν. ·        Από τα πέταλά τους αναδύονται συχνά μικρούτσικες πεταλούδες.·       Η Εκδρομή αυτή δεν έχει τέλος. 

ΟΙΝΟΣ ΣΑΜΙΩΝ

·        Μπορεί να είναι μια εκδρομή με εικόνες η ποίηση του Εμπειρίκου, όπου «τα

άνθη μιλούν». Δηλαδή τα δένδρα, τα ποτάμια, ο ουρανός. Τα πάντα μπορούν να μιλούν. 

·        Όπως από τα άνθη βγαίνουν μικρούτσικες πεταλούδες, από τα έλατα του

Μαινάλου μπορεί να βγει ο Αγκαίος με τον «αμφίτομο πέλεκυ», το διπλό   τσεκούρι και το τομάρι «Μαιναλίης άρκτου δέρος».

·        Ή από την μικρή πηγή του Μαιάνδρου, μια όμορφη νύφη. Που ανάβλυσε από

το αυλάκι του χυμένου κρασιού, καθώς από λάθος του Αγκαίου έσπασε ο γεμάτος με κρασί κρατήρας που έγραφε «ΟΙΝΟΣ ΣΑΜΙΩΝ».

·        Και καθώς την είδε ο Αγκαίος να υψώνεται την ονόμασε Σαμία  (από το

ελληνικό σάμος, που σημαίνει ύψος).  Και τέλος:

·        Η ποίηση είναι μια εκδρομή χωρίς τέλος. Ο Αγκαίος της Γ΄ Δημοτικού

• Πράγματι και για μας η εκδρομή με τον Αγκαίο δε έχει τέλος. Μέσα από τις

όμορφες εικόνες του μύθου του γίναμε σάμιοι (ψηλώσαμε), μεγαλώσαμε περισσότερο, γίναμε σοφότεροι.

• Και οι δρόμοι της αλήθειας έγιναν λευκότεροι.
• Και προπαντός πιο φιλικοί.
• Και όμως στο βιβλίο της τρίτης Δημοτικού (Η Γλώσσα μου, σελ.104)

καταγράφεται το εξής αντιμυθικό, αντιποιητικό και παιδαγωγικά απαράδεκτο. Παίρνουμε μόνο τον τίτλο και την πρώτη παράγραφο.

«Ο ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ ΑΓΚΑΙΟΣ». Με μπόλικο χρυσάφι κι ένα τσούρμο δούλους γύρισε ο αργοναύτης Αγκαίος στην πατρίδα του. Εκεί αγόρασε πολλά χωράφια κι έβαλε τους δούλους να φυτέψουν κλήματα….».

Αξίζει περισσότερα ο Αγκαίος!

• Δηλαδή, για χρυσάφι και δούλους έγινε η Αργοναυτική Εκστρατεία;

Και πώς κερδίζεις τη συμπάθεια του μαθητή στη μάθηση, όταν ξεκινάς αντιμυθικά και αντιιστορικά με μια καταγραφή αντιπάθειας για τον Αγκαίο;

• Που του αξίζει καλύτερη μοίρα.

Αξιζε τον κόπο να γνωριστούμε

• Έτσι τελειώνοντας τη συνάντηση και γνωριμία μας σήμερα, και με

τη διαπίστωση

Έτσι, τελειώνοντας τη συνάντηση και γνωριμία μας εδώ σήμερα (11-2- 2006), και με με τη διαπίστωση πως κάναμε ένα μικρό βήμα στο χώρο της γνώσης, της παιδείας και της αλήθειας, δε μπορεί παρά να καταλήξουμε στην ομολογία:

Αξιζε τον κόπο να γνωριστούμε! ·        Και , τέλος.Το «Πόρισμα» για τον Αγκαίο

• Η ιστορία όμως γράφεται με ντοκουμέντα. Γι’ αυτό ήρθε η στιγμή να

δώσουμε το λόγο στα τεκμήρια και τις αποδείξεις. Για να μιλήσει και πάλι η ιστορική τεκμηρίωση ανάμεσα στην Ιστορία και το Μύθο.

• Και να βγάλει αβίαστα το δικό της Πόρισμα: «Όταν μιλάμε για τον

Αργοναύτη Αγκαίο, αυτός ο Αγκαίος με την πολυτάραχη ζωή είχε πατρίδα την Τεγέα της Αρκαδίας». Και είναι καιρός κάποιος να γράψει και το «Νόστο του Αγκαίου». Το Νόστο του Οδυσσέα τον έχει ήδη γράψει ο Όμηρος. Και εμείς σήμερα απλώς γράψαμε μια  περίληψη από την «Οδύσσεια» και το «Νόστο» του ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΓΚΑΙΟΥ της Αρκαδίας και της Σάμου.

• Ή, την πρώτη πράξη ενός δράματος που περιμένει τη συνέχεια.
• Και απλά επισημαίνουμε την  παρουσία ενός σημαντικού Αρκάδα στα

όρια του Μυκηναϊκού και Πρωτοαρκαδικού κόμου.  Οπωσδήποτε όμως ο ΑΓΚΑΙΟΣ της Αρκαδίας οριοθετεί δύο κόσμους που πρέπει να τους αναζητήσουμε ανάμεσα στο μύθο και την ιστορία. 

. Arethusa-Club. “Σύνδεσμος Φυσικού και Πολιτιστικού Περιβάλλοντος”.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

  «Η ΑΡΕΘΟΥΣΑ».

 Κ Α Τ Α Σ Τ Α Τ Ι Κ Ο. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  Α΄

ΕΠΩΝΥΜΙΑ, ΕΔΡΑ, ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ.

Άρθρο 1^ο. Ιδρύεται πολιτιστικό και περιβαλλοντικό κοινωφελές σωματείο των «ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΥ ΛΕΙΜΩΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ», υπό την ιερή σκέπη και προστασία του Αγίου Θύρσου και της Αγίας Άννας, με την επωνυμία  «ΑΡΕΘΟΥΣΑ» και  έδρα το ΔΗΜΟ ΤΕΓΕΑΣ Αρκαδίας.

Άρθρο 2^ο.   Σκοπός του σωματείου είναι:

1.    Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της Αρκαδίας και ειδικότερα της Κοιλάδας του Αλφειού, του Μανθουρικού Πεδίου, της Λίμνης και Παραλίμνιας Ζώνης της Τεγέας και της περιβάλλουσας το Τεγεατικό Πεδίο Ορχήστρας των Αρκαδικών Βουνών και, γενικότερα, η προαγωγή της Παιδείας.2.   Η δημιουργία και ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των κατοίκων της Τεγέας και των Δήμων του Κεντρικού Αρκαδικού Οροπεδίου.3.   Η καθοιονδήποτε τρόπο προβολή, προστασία και ανάδειξη των ορέων που το περιβάλλουν, της χλωρίδας και πανίδας τους. ως στοιχείων ταυτότητας της Αρκαδίας.4.      Η έρευνα, μελέτη, διατήρηση και διάδοση της Αρκαδικής ιστορίας και παράδοσης. Η διατήρηση και προβολή των φυσικών και πολιτιστικών  αξιών και της ιερότητας του  χώρου της Αρκαδίας και της Αρκαδικής Φύσης ως επιγείου παραδείσου και ως πανανθρώπινου συμβόλου πολιτισμού. και αιωνίου ιερού Ελληνικού και παγκόσμιου προσκυνήματος.5.   Η ανάδειξη της ειδικής σχέσης της Αρκαδίας με τους αγώνες ελευθερίας των Αρκάδων και των Ελλήνων, την προβολή της ως Κοινής Εστίας των Αρκάδων όλου του κόσμου και ως Λίκνου της Αρκαδίας των Ελευθέρων.6.   Η βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Τεγέα και την Αρκαδία, η καλλιέργεια της  «Ιδέας του Τεγεατισμού», ως έκφρασης  αγωνιστικότητας, προόδου, συνεργασίας, αλληλεγγύης και αγάπης στη φύση, την τέχνη και τον άνθρωπο και του «Αρκαδισμού» ως έκφρασης αυτόκλητης θυσίας των ελευθέρων, και αγάπης στο φυσικό, ανθρώπινο και ανθρωπογενές περιβάλλον.7.   Η προαγωγή της Επιστημονικής Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής Έρευνας.  8.   Η στήριξη των δραστηριοτήτων των πολιτιστικών και παραγωγικών φορέων  του «Δήμου Τεγεατών» και των άλλων Αρκαδικών Δήμων.9.   Η  συντήρηση και αναβίωση της «Λεωφόρου των Λακεδαιμονίων».  10.  Η καθιέρωση, οργάνωση και πανελλήνια προβολή εκδηλώσεων στην Κοιλάδα του Αλφειού, το Βόρειο Όρος και το Όρος του Πανός, στη Λίμνη και Παραλίμνια Ζώνη, στο οικολογικό και πολιτιστικό Πάρκο της Αγίας Άννας και στο Λόφο του Κλαρίου Διός, στο Όρος των Δρυάδων, το Ναό του Οδυσσέα και αλλαχού.11.  Η καθιέρωση του «ΝΟΣΤΟΥ» και του «Χορού της Αρέθουσας» ως έκφρασης φιλότητας, παντοτινής αγάπης και έρωτος προς την Πατρίδα, την Αρκαδική φύση και τον άνθρωπο.12.  Η καθιέρωση της 1^ης Σεπτεμβρίου ως «Ημέρας του Φυσικού Περιβάλλοντος» κατά την «Πατριαρχική Απόδειξη» και απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.13.  Η καθιέρωση της «Πορείας των Δισχιλίων» και άλλων συναφών αθλητικών εκδηλώσεων.14.  Η επανίδρυση του «Βωμού-Θρόνου» του Κλαρίου Διός  15.  Η δημιουργία του «Μουσείου Φυσικής Ιστορίας ,Ταμιευτήρα και Λίμνης Τάκας» και του «Μνημείου Αερόπης-Αφνειού Άρεως», ως Μνημείου Ειρήνης και συμβόλου της αναγεννημένης Λίμνης Τάκας.16.  Η συμβολή στη δημιουργία του «ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΑΡΚΑΔΩΝ».Άρθρο 3^ο.   Για την πραγματοποίηση των παραπάνω σκοπών το Σωματείο:1.   Συνεργάζεται με πρόσωπα, φορείς, ιδρύματα ή σωματεία της Ελλάδας και του Εξωτερικού, που έχουν σχέση με τους σκοπούς του.2.   Καταρτίζει από μέλη και συνεργάτες του ομάδες εργασίας για την έρευνα και μελέτη των ειδικών τομέων των δραστηριοτήτων του δημιουργώντας και αυτοδιαχειριζόμενους αυτόνομους επώνυμους Ομίλους, όπως:«ΟΜΙΛΟΣ ΕΡΑΤΩ» (Κανδάλου-Β.  Όρους), «ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΑΣ»(Γαρουνίου),  «ΙΠΠΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ» (Μανθυρέας-Σκιρίτιδας), «ΑΛΦΕΙΟΥ» (Κοιλάδα Σαρανταπόταμου), «ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ» (Καμαρίου), «ΚΝΑΚΕΑΤΙΔΟΣ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ» (Βερβαίνων- Δολιανών- Μαυρικίου), «ΠΑΝΟΣ» ( Ριζών- Μαγούλας- Λιθοβουνίων), «ΔΡΥΑΔΩΝ» (Βουνού-Ευάνδρου-Παλλαντίου), «ΑΘΗΝΑΣ ΣΩΤΕΙΡΑΣ» (Περιοχή ομωνύμου Ναού). Κάθε Όμιλος με 20 τουλάχιστον μέλη, οργανώνεται, κατά τη βούληση των μελών του, σύμφωνα με τους στόχους και το λειτουργικό σχήμα αυτού του Καταστατικού.3.   Πραγματοποιεί κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις  (πορείες, προσκυνήματα,  διαλέξεις, συζητήσεις, προβολές, παρουσιάσεις επιτεύξεων των επιστημονικών και καλλιτεχνικών τμημάτων ή μελών του, εκθέσεις, διαδρομές, εκδρομές, κ.λ.π. ) και αναπτύσσει ποικίλες  δραστηριότητες ( εκδίδει διάφορα έντυπα και δημοσιεύει  στον ημερήσιο, περιοδικό και ηλεκτρονικό τύπο κ.ά. ).4.   Δημιουργεί εντευκτήρια, βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια και συλλογές παραδοσιακών και φυσικών αντικειμένων αξίων διατήρησης και μελέτης 5.   Προστατεύει, συντηρεί και προβάλλει τα φυσικά και πολιτιστικά μνημεία των οικισμών της αρχαίας, μεσαιωνικής και νεότερης Αρκαδίας.6.   Συλλέγει, κατατάσσει και αξιοποιεί παντός είδους πνευματικά δημιουργήματα των Τεγεατών  ή φίλων ερευνητών του Αρκαδικού χώρου δημιουργώντας το «Αρχείο του Κοινού των Αρκάδων» και ιδρύει παντοειδή αθλητικά και καλλιτεχνικά τμήματα.                                  7.   Δημιουργεί από μέλη του σ’ οποιαδήποτε πόλη της Ελλάδας ή του Εξωτερικού, που συνδέεται κατά την κοινά αποδεκτή παράδοση και ιστορία με την Αρκαδία, τοπικούς αυτόνομους Συνδέσμους σύμφωνους με τους σκοπούς και τη διάρθρωση αυτού του καταστατικού.8.   Αναπτύσσει κάθε δυνατή και νόμιμη δραστηριότητα.   

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄  ΜΕΛΗ.

Άρθρο 4^ο.  Μέλη της «ΑΡΕΘΟΥΣΑΣ» εγγράφονται Τεγεάτες, οι απανταχού του κόσμου Αρκάδες και φίλοι της Αρκαδικής Φύσης και Πολιτισμού, αρκεί να αποδέχονται αυτό το καταστατικό. Άρθρο 5^ο.   Για να γίνει κανείς μέλος της «ΑΡΕΘΟΥΣΑΣ»  πρέπει να δώσει γραπτή αίτηση στο Δ.Σ. και αυτό είναι υποχρεωμένο να δεχτεί ή να απορρίψει την αίτηση μέσα σε τριάντα ( 30 ) μέρες.  Σε περίπτωση απόρριψης η αίτηση εξετάζεται αυτεπάγγελτα από την επόμενη Γ.Σ. που αποφασίζει την εγγραφή ή όχι.Άρθρο 6^ο. Όλα  τα μέλη έχουν δικαίωμα να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους, να εκλέγουν και να εκλέγονται στη διοίκηση και να μετέχουν των δραστηριοτήτων του Σωματείου. Κάθε μέλος έχει δικαίωμα να φύγει από το Σωματείο μετά από γραπτή αίτησή του. Η  Γ.Σ. μπορεί ν’ αποφασίζει οποτεδήποτε την αποβολή μέλους για σοβαρή αιτία ή συστηματική παράβαση του καταστατικού. Προηγουμένως πρέπει να κληθεί από το Δ.Σ. για να πει τις απόψεις του, αν το θέλει . Για την αποβολή μέλους χρειάζεται πλειοψηφία 3/4 των παρόντων. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ 

 ΠΟΡΟΙ.

Άρθρο  7ο.   Έσοδα του Σωματείου είναι:1.   Το δικαίωμα εγγραφής και ετήσιας συνδρομής δρχ. χίλιες (1000).   Το ποσό αυτό αυξομειώνεται με απόφαση της Γ.Σ.2.   Έκτακτες εισφορές.3.   Δωρεές και  κληροδοτήματα.4.   Έσοδα από τις διάφορες εκδηλώσεις του Σωματείου και5.   Κάθε άλλο νόμιμο έσοδο που θα αποφασίζει το Δ.Σ. ή η Γ.Σ. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ . ΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ.

Άρθρο 8ο. Για τη διοίκηση του Σωματείου η Γενική Συνέλευση εκλέγει Διοικητικό Συμβούλιο από επτά μέλη τακτικά και μέχρι επτά αναπληρωματικά. Οι υποψήφιοι, εικοσιτέσσερις  ώρες πριν από την ώρα των εκλογών (ή λιγότερες μετά από απόφαση του Δ.Σ.), πρέπει να υποβάλουν έγγραφη δήλωση στον Πρόεδρο του Δ.Σ. Το  Δ.Σ. με πράξη του ονομάζει τους υποψήφιους και η εκλογή γίνεται με ενιαίο ψηφοδέλτιο που καταρτίζει το Δ.Σ. και στο οποίο αναγράφονται τα ονόματα των υποψήφιων με αλφαβητική σειρά. Ο ψηφοφόρος εκφράζει την προτίμησή του με σταυρό στο όνομα του υποψήφιου. Κάθε ψηφοδέλτιο μπορεί να φέρει μέχρι εφτά ( 7 ) σταυρούς. Ψηφοδέλτια με περισσότερους από επτά (7) σταυρούς είναι άκυρα. Οι επτά (7) πρώτοι πλειοψηφήσαντες εκλέγονται τακτικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και οι επόμενοι κατά σειρά εκλέγονται αναπληρωματικά μέλη . Σε περίπτωσης ισοψηφίας γίνεται κλήρωση. Για την εκλογή της Εξελεγκτικής Επιτροπής στο ίδιο ψηφοδέλτιο τίθενται μέχρις τρεις σταυροί και εκλέγονται με τον ίδιο τρόπο τρία τακτικά και μέχρι τρία αναπληρωματικά μέλη.            Οι αρχαιρεσίες γίνονται από τριμελή Εφορευτική Επιτροπή που εκλέγεται στην ίδια Γενική Συνέλευση με φανερή ψηφοφορία. Η Εφορευτική Επιτροπή δίνει στους ψηφοφόρους τα ψηφοδέλτια που σφραγίζει με τη σφραγίδα του Σωματείου.            Το νέο Δ.Σ., που προεδρεύεται προσωρινά από το μέλος που πλειοψήφησε, μέσα σε είκοσι ημέρες από την εκλογή του εκλέγει από τα τακτικά του μέλη τον Πρόεδρο, τους δύο ( 2 ) Αντιπροέδρους, το Γραμματέα, τον Ειδικό Γραμματέα, τον Ταμία και τον Έφορο. Με απόφαση του Δ.Σ. η θέση  και η αρμοδιότητα των μελών μπορούν να τροποποιηθούν. Η θητεία του Δ.Σ. είναι διετής. Στο μεταξύ διάστημα το Δ.Σ. μπορεί με σύμφωνη απόφαση πέντε ( 5 ) τουλάχιστον μελών του να προκηρύξει αρχαιρεσίες.Μέχρι την εκλογή του νέου Δ.Σ. το απερχόμενο Δ.Σ. εκτελεί τα καθήκοντά του. Μέλος του Δ.Σ. που παραιτείται ή διαγράφεται από το Σωματείο αντικαθίσταται από τα αναπληρωματικά μέλη, σύμφωνα με τη σειρά εκλογής του.            Το Δ.Σ. συνεδριάζει το λιγότερο μια φορά το μήνα. Κατά την κρίση του Προέδρου  οι συνεδριάσεις γίνονται και σε μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Είναι υποχρεωμένο να  συνέρχεται και να αποφασίζει, εάν αυτό ζητηθεί:  1) Από τον Πρόεδρο. 2) Από τρία μέλη του και 3) Με έγγραφη πρόταση από το 1/5 το λιγότερο των μελών του Σωματείου και μόνο για το προτεινόμενο θέμα. Στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. πρέπει να είναι παρόντα τουλάχιστον τέσσερα μέλη. Οι αποφάσεις παίρνονται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. Σε περίπτωση ισοψηφίας επικρατεί η ψήφος του Προέδρου. Σε προσωπικά θέματα, όπως και όταν κρίνεται απαραίτητο από τον Πρόεδρο, η ψηφοφορία είναι μυστική.            Το Δ.Σ. 1) Εκτελεί τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης. 2)  Προνοεί, εισηγείται, αποφασίζει και καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την επιτυχία των σκοπών του Σωματείου και 3) Λογοδοτεί διά του Προέδρου στη Γενική Συνέλευση.Στο Δ.Σ. προεδρεύει ο Πρόεδρος που εκπροσωπεί το Σωματείο  στις σχέσεις του με τρίτα πρόσωπα και στις Διοικητικές και Δικαστικές Αρχές. Η εκπροσώπηση αυτή του Σωματείου, όταν κωλύονται ο Πρόεδρος και ο Α΄ ή Β΄ Αντιπρόεδρος, μπορεί με ειδική απόφαση του Δ.Σ. και για ορισμένες περιπτώσεις να δοθεί σε άλλο μέλος του.Ο Πρόεδρος και ο Ταμίας υπογράφουν τα εντάλματα πληρωμών και εισπράξεων. Κάθε άλλο έγγραφο υπογράφεται από τον Πρόεδρο και το Γραμματέα.Τον Πρόεδρο, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, αναπληρώνει ο Α΄ ή  ο Β΄ Αντιπρόεδρος.            Ο Γραμματέας κρατάει τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Δ.Σ. και φροντίζει για την αλληλογραφία, το μητρώο μελών, το αρχείο και το πρωτόκολλο. Το Γραμματέα σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, αναπληρώνει ο Ειδικός Γραμματέας ή ένα από τα λοιπά μέλη του Δ.Σ., που  ορίζεται από τον Πρόεδρο.            Ο Ταμίας φροντίζει για την είσπραξη των εσόδων και πληρώνει κάθε δαπάνη. Για δαπάνες πάνω από ποσό που θα έχει ορίσει το Δ.Σ. χρειάζεται ειδική απόφασή του. Κάνει καταθέσεις και αναλήψεις στις Τράπεζες, κατά τον τρόπο που καθορίζει το Δ.Σ.          Ο Έφορος βοηθάει τον Ταμία και έχει την επιμέλεια και την εποπτεία στα κινητά   πράγματα του Σωματείου και στα μουσεία, εντευκτήρια, αναγνωστήρια, βιβλιοθήκες και εκθέσεις.          Ο Ειδικός Γραμματέας αναπληρώνει το Γραμματέα, όταν λείπει ή δεν μπορεί, και χρεώνεται ειδικά καθήκοντα σχετικά με τη γραμματεία και την οργάνωση του Σωματείου που του αναθέτει το Δ.Σ. ή ο Πρόεδρος.Με απόφαση της Γενικής Συνελεύσεως ο αριθμός των μελών του Δ. Σ. μπορεί να αυξηθεί, χωρίς αυτό να αποτελεί τροποποίηση του Καταστατικού.            Για τη συγκρότηση των εντευκτηρίων-μουσείων και για οποιεσδήποτε άλλες εργασίες και δραστηριότητες του Σωματείου, το Δ.Σ. μπορεί να εκλέγει και να αμείβει το ανάλογο προσωπικό.

Άρθρο 9ο. Η  Εξελεγκτική Επιτροπή  αποτελείται από τρία ( 3 ) τακτικά και αναπληρωματικά μέλη. Η Ε.Ε. παρακολουθεί, εποπτεύει και ελέγχει την οικονομική διαχείριση του Δ.Σ. όποτε το ζητήσει γραπτώς και σε όλη τη διάρκεια της θητείας του. Η Ε.Ε. κρατάει βιβλίο πρακτικών, όπου καταγράφονται οι  εκθέσεις και αποφάσεις της. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ . ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ.

Άρθρο 10ο.   Η Γενική Συνέλευση είναι κυρίαρχο όργανο του Σωματείου. Στη Γ.Σ. παίρνουν μέρος όλα τα μέλη που έχουν εκπληρώσει τις οικονομικές τους υποχρεώσεις στο Σωματείο. Η Γ.Σ. βρίσκεται σε απαρτία όταν είναι παρόντα το λιγότερο το 1/3 του αριθμού των τακτικών μελών κατοίκων Τεγέας. Σε περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί απαρτία, η συνεδρίαση αναβάλλεται και συγκαλείται νέα κατά την ίδια ημέρα της επόμενης εβδομάδας. Στη δεύτερη αυτή συνεδρίαση, δε χρειάζεται ορισμένος αριθμός μελών για την ύπαρξη απαρτίας . Η σύγκληση της Γ.Σ. γίνεται γνωστή από το Δ.Σ. στα μέλη με δημοσίευση στις τοπικές εφημερίδες, στα Εντευκτήρια του Σωματείου, στα Γραφεία του ή σε άλλο κατάλληλο χώρο. Στην προκήρυξη αναγράφεται η ημέρα, η ώρα και ο τόπος που θα γίνει η Γ.Σ., όπως  και τα θέματα που θα συζητηθούν.            Περί το μήνα Οκτώβριο κάθε ημερολογιακού έτους, το Δ.Σ. είναι υποχρεωμένο να συγκαλέσει την τακτική Γενική Συνέλευση. Στην τακτική Γ.Σ. το Δ.Σ. λογοδοτεί για τη θητεία του, αναλύει τον προϋπολογισμό και εκθέτει το πρόγραμμα του Σωματείου για τον επόμενο χρόνο. Η τακτική Γ.Σ. εγκρίνει τον ισολογισμό, τον  απολογισμό και προϋπολογισμό, και απαλλάσσει το Δ.Σ. από κάθε διαχειριστική ευθύνη.            Οι εργασίες της τακτικής Γενικής Συνέλευσης διευθύνονται από μέλος του Σωματείου, που εκλέγεται με φανερή ψηφοφορία από τα παρόντα μέλη και το οποίο δεν είναι ούτε μέλος του Δ.Σ. ούτε υποψήφιος. Ο Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης βοηθείται εις το έργο του από Γραμματέα που εκλέγει μετά από πρότασή του η Συνέλευση των μελών.Η τακτική Γενική Συνέλευση εκλέγει το Διοικητικό Συμβούλιο, την Εξελεγκτική Επιτροπή και τους αντιπροσώπους για τα δευτεροβάθμια όργανα, αν δεν ορίζεται διαφορετικά από το καταστατικό τους. Επίσης ανακηρύσσει επίτιμα μέλη του Συνδέσμου πρόσωπα που ξεχωρίζουν κατά κοινή αναγνώριση για την κοινωνική προσφορά τους. Το Διοικητικό Συμβούλιο συγκαλεί τις έκτακτες Γενικές Συνελεύσεις με απόφασή του ή αν αυτό ζητηθεί από  το  1/5 των μελών. Στην αίτηση για τη σύγκληση Γενικής Συνέλευσης πρέπει να καθορίζονται και τα θέματα που θα συζητηθούν. Οι εργασίες της έκτακτης Γενικής Συνέλευσης διευθύνονται όπως και της τακτικής Γενικής Συνέλευσης.            Τα μέλη του Σωματείου που βρίσκονται εκτός Αρκαδίας ή έχουν κατά την κρίση τους κάποιο σοβαρό κώλυμα, μπορούν να ψηφίσουν με εξουσιοδότηση που στέλνουν σε κάποιο μέλος του Σωματείου, για τη γνησιότητα της οποίας ευθύνεται ο εξουσιοδοτούμενος. Κανένα μέλος δεν μπορεί να έχει πάνω από μία εξουσιοδότηση.Άρθρο 11ο.  Το Διοικητικό Συμβούλιο συντάσσει τον Κανονισμό της εσωτερικής λειτουργίας του Σωματείου και συγκροτεί επιτροπές, στις οποίες αναθέτει συγκεκριμένες δραστηριότητες. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ

ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΥΧΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ.

Άρθρο 12ο.  Η Γενική Συνέλευση μπορεί να αποφασίσει τη διάλυση του Σωματείου, αν αυτό ζητηθεί με αίτηση από το 1/5 των μελών. Στην ειδική αυτή Γενική Συνέλευση που θα αποφασίσει τη διάλυση του Σωματείου, πρέπει να είναι παρόντα το λιγότερο τα 2/3 των τακτικών μελών και για τη σχετική απόφαση χρειάζεται πλειοψηφία 3/4 των παρόντων. Η Γενική Συνέλευση ορίζει ταυτόχρονα την τύχη της περιουσίας του Σωματείου, που διατίθεται υπέρ των Εκπαιδευτηρίων του Δήμου Τεγέας, και αναθέτει σε δύο μέλη την εκκαθάρισή της.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ .

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ.

Άρθρο 13ο.   Για κάθε τροποποίηση του Καταστατικού απαιτείται απόφαση της  Γενικής Συνέλευσης, όπως ορίζεται από το Νόμο και ρυθμίζεται από το παρόν καταστατικό.

Άρθρο 14ο.   Σημαία του Σωματείου ορίζεται η Ελληνική με την ονομασία του Σωματείου, και τη χρονολογία ίδρυσής του.           Η σφραγίδα είναι στρογγυλή. Περιμετρικά φέρει την ονομασία του Σωματείου, και το έτος ίδρυσής του. Στο κέντρο φέρει σε καλλιτεχνική σύνθεση τον αριθμό 24 του άρθρου του Ελληνικού Συντάγματος.

Άρθρο 15ο.    Για κάθε τι που δεν περιλαμβάνεται στο καταστατικό, εφαρμόζονται οι σχετικοί νόμοι «Περί Σωματείων».

ΑΚΡΟΤΕΛΕΥΤΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ.

Άρθρο 16^ο.  Όσοι σήμερα, 30 Ιουνίου 2001,  συνήλθαμε  στην Εκκλησία (ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ) του Μανθουρικού Πεδίου Τεγέας σε Καταστατική Συνέλευση,  ψηφίζοντας τα 15 άρθρα αυτού του Καταστατικού διακηρύσσουμε ότι η Φύση και ο Πολιτισμός αποτελούν  το Σύνταγμα της Αρκαδίας, που η προάσπιση και τήρησή του ες αεί  συνιστούν  δικαίωμα και υποχρέωση των Αρκάδων και Φίλων της Αρκαδίας. Τεγέα, 30 Ιουνίου 2001Τα ιδρυτικά μέλη

 Υπογραφές. ( 100)

 

 

                                            ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ

Στο πρόσωπο του Απόλλωνα των  Αρκάδων έχει την αρχή και τις ρίζες του ο Εθελοντισμός, βασικό γνώρισμα και αίτημα των ημερών μας και του Ολυμπισμού. Η Φιγάλεια, δίπλα στο Λύκαιο Όρος των Αρκάδων, μας έδωσε τον Επικούριο(επίκουρο) Απόλλωνα, πρόθυμο βοηθό και συμπαραστάτη. Αλλά το χαρακτηριστικό του εθελοντισμού, της Αρκαδίας των Αυτοκλήτων, εκφράζεται παραστατικά και με ένα άλλο μοναδικό γεγονός που αναφέρεται στον ίδιο χώρο. Είναι η περιβόητη θυσία των 100 αυτοκλήτων Ορεσθασίων που θυσιάστηκαν για την απελευθέρωση της Φιγάλειας.

Η συμβουλή του Μαντείου των Δελφών στους απεσταλμένους των Φιγαλιέων ήταν, πως μόνο αν συμπολεμούσαν μαζί τους εκατό(100) λογάδες (επίλεκτοι) Ορεσθάσιοι μπορούσε να ελευθερωθεί η πόλη τους. Υπήρχε όμως και η πρόρρηση. Στη μάχη θα σκοτώνονταν και οι 100 Ορεσθάσιοι. Όταν το έμαθαν αυτό οι Ορεσθάσιοι έσπευδαν να προλάβουν για να γραφτούν στον κατάλογο πριν συμπληρωθεί ο αριθμός.

Στη μάχη έγινε αυτό που είπε το Μαντείο. Πολέμησαν μαζί, ελευθερώθηκε η Φιγάλεια, αλλά σκοτώθηκαν και οι 100 Ορεσθάσιοι. Τους έθαψαν τιμητικά και τους λάτρεψαν σαν ημίθεους. Ο Παυσανίας βρήκε το 2^ο αι. μ.Χ. το πολυάνδριο, που είχαν στήσει για να τους τιμήσουν. Και διαπίστωσε, όπως το δηλώνει ρητά, πως ακόμα τους τιμούσαν οι Φιγαλείς με ετήσιες  προσφορές και λατρευτικές τελετές. Το παρακάτω επίγραμμα δίνει χαρακτηριστικά το περιεχόμενο και το νόημα του γεγονότος ως βασικού γνωρίσματος της ταυτότητας των Αρκάδων. Εδώ η προσφορά δεν είναι χρέος, αλλά ελεύθερη επιλογή (εθελοντισμός).

                                         ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ

ΠΟΛΥΑΝΔΡΙΟΝ ΟΡΕΣΘΑΣΙΩΝ ΜΗ ΘΑΥΜΑΖΕ ΞΕΙΝΕ. ΑΡΚΑΔΕΣ ΕΣΜΕΝ.

ΑΥΤΟΚΛΗΤΟΙ ΓΑΡ ΘΑΝΑΤΟΝ ΕΛΟΝΤΕΣ ΦΙΓΑΛΕΥΣΙΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΝ ΕΔΟΜΕΝ

Το Πολυάνδριο των Ορεσθασίων μη θαυμάζεις και απορείς, ξένε. Αρκάδες είμαστε.Μόνοι μας διαλέξαμε το θάνατο και στους Φιγαλείς δωρίσαμε τη λευτεριά.Προφανώς κορύφωση του Εθελοντισμού είναι η αυθόρμητη ελεύθερη προσφορά του πολυτιμότερου αγαθού, της ζωής. Αλλά και το 490 π.Χ.(όπως μαρτυρεί ο ιστορικός Ηρόδοτος) ο Αρκαδικός Θεός, ο Πάνας, πηγαίνει μόνος (αυτόκλητος) στο Μαραθώνα για να βοηθήσει τους Αθηναίους, όπως φαίνεται από τα λόγια του στον Ημεροδρόμο Φειδιππίδη που είχε πάει να ζητήσει  βοήθεια από τους Σπαρτιάτες και επέστρεφε απογοητευμένος. Αλλά και το 479 π.Χ. (μάχη Πλαταιών), όταν οι θυσίες δεν είναι ευνοϊκές και οι Σπαρτιάτες έμεναν ακίνητοι, οι Τεγεάτες ξεκινούν για τη μάχη. Η τόλμη τους αλλάζει και τη δυσμενή βούληση των θεών. Έτσι οι Τεγεάτες, έχοντας μια δική τους στάση ζωής, διαμορφώνουν σε πράξη το δόγμα: «Αρκάδων ηγουμένων και θεοί έπονται». Είναι και αυτό μια άλλη μορφή έκφρασης του Αρκαδικού Εθελοντισμού.Ο σύγχρονος Ολυμπισμός, μπορεί και πρέπει να δεχθεί τη συμβολή των Αρκάδων στην αναγνώριση και προβολή των Αρκαδικών ιδεωδών.  Οι Ολυμπιακοί Αγώνες «ΑΘΗΝΑ 2004» ήταν το ευκαιριακό και μεγάλο γεγονός για την αναβάπτιση των Ολυμπισμού στη μεγάλη Πηγή του Αρκαδισμού. Τα 100 ιδρυτικά μέλη του «Συνδέσμου Φυσικού και Πολιτιστικού Περιβάλλοντος» χρησιμοποίησαν το Συμβολικό αριθμό (100) για να προβάλουν τον “ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟ” ως βασικό γνώρισμα του Αρκαδικού Ιδεώδους, που έγινε και χαρακτηριστικό γνώρισμα ταυτότητας του “ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΥ”. Παναγιώτης Φ. Δαλαμάγκας(Πρόεδρος Δ.Σ. «ΑΡΕΘΟΥΣΑΣ»)